LIVE UPDATES
Bota

Kina apo SHBA? Gjermania nuk di cilin krah të mbajë për Taiwanin

Me vizitën në Tajvan të zëdhënëses së Dhomës së Përfaqësuesve, Nancy Pelosi, rivaliteti Kinë-SHBA është shkallëzuar tej mase. Përplasja ka efekte edhe në Gjermani.

7 Gusht 2022, 22:08 Nga I.A
Kina apo SHBA? Gjermania nuk di cilin krah të mbajë për Taiwanin
Foto Ilustruese

GJERMANI- Kur Shieh Jhy-Vey hedh vështrimin nga dritarja, i del parasysh Katedralja Gjermane në Berlin. Përfaqësuesi i Tajvanit në Gjermani e ka rezidencën në një vendet më të bukura në Berlin. Deri tek Ambasada e Republikës Popullore të Kinës në bregun e Spree, Shieh-it i duhet më pak se gjysmë ore në këmbë. Por distanca mes këtyre dy botëve është me kilometra larg. Në intervistë për Deutsche Wellen, ai shpjegon, se tensionet aktuale nuk qëndrojnë mes dy vendeve, por mes "dy sistemeve vlerash", sistemit "të diktaturës" dhe "demokracisë." Me vizitën në Tajvan të zëdhënëses së Dhomës Amerikane të Përfaqësueve, Nancy Pelosi, numri 3 në sistemin qeveritar amerikan, tensionet në trekëndëshin Pekin-Uashington-Taipeh u shkallëzuan deri në cakun e përplasjes ushtarake.

Politika e jashtme e Gjermanisë në këtë kontekst ndodhet në dilemë: Nëse Gjermania pozicionohet qartë kundër agresivitetit të Kinës, kërcënon një konflikt i rëndë me partneren më të rëndësishme tregtare, Kinën. Nëse kursehet me kritikat ndaj Pekinit, tingëllon bajate politika gjermane kaq e ngritur lart e orientimit nga vlerat. Ajo që dihet, është se po bëhet shumë më e vështirë të qëndrosh larg konfliktit gjithnjë e më të nxehtë mes Kinës dhe SHBA-së.

Helikopterë luftarakë fluturojnë në ishullin Pingtan pas vizitës së Nancy Pelosit në Tajvan
Deklarata e ministres së Jashtme dhe thirrja e ambasadores

Ministrja e Jashtme e Gjermanisë, Annalena Baerbock u shpreh qartë pro Tajvanit. "Ne nuk pranojmë shkeljen e së drejtës ndërkombëtare dhe kur një fqinj më i madh me shkelje të së drejtës ndërkombëtare sulmon një fqinj më të vogël, kjo vlen natyrisht edhe për Kinën", tha Baerbock para konferencës së OKB për armët atomike në Nju Jork. Të martën (02.08) u thirr menjëherë ambasadorja gjermane, Patricia Flor në Ministrinë e Jashtme në Pekin. Flor shkroi më pas në twitter. "Bisedë direkte sot! Në takimin tim me zëvendësministrin e Jashtëm, Deng Li theksova: Gjermania e mbështet politikën Një-Kinë. Shkëmbimi me autoritetet tajvaneze është pjesë e kësaj politike. Kërcënimi me dhunë ushtarake nuk është i pranueshëm në asnjë rast, siç u paraqit edhe nga ministrja e Jashtme."

Pelosi gjatë takimit me presidenten e Tajvanit, Tsai Ing-ven
Politika Një-Kinë

Që ambasadorja gjermane flet për "autoritetet tajvaneze" dhe jo për qeveri tajvaneze ka të bëjë pikërisht me politikën Një-Kinë. Edhe Tajvani nuk ka në Gjermani një ambasadë, por vetëm një "përfaqësi të Tajpehut". Përveç kësaj nuk ka kontakte në nivel të lartë shtetëror. As për kreun e qeverisë, as për presidenten ashtu si edhe për zëvendëspresidentin, ministrin e Jashtëm apo të mbrojtjes, presidentin e parlamentit apo gjykatësin e lartë nuk ka vizë për në Gjermani. Respektimi i politikës Një-Kinë bën pjesë tek shtyllat kryesore të marrëdhënieve bilaterale të Pekinit në botë.

Gjermania nuk e njeh Tajvanin zyrtarisht si shtet të pavarur. Tajvani konsiderohet pjesë e Kinës. Kështu e shohin këtë shumica e shteteve të botës, edhe SHBA. Madje vetë Tajvani zyrtarisht përcaktohet si "Republikë e Kinës". Por me dëshirë ai nuk e bën këtë. Ndryshimi i kushtetutës do të interpretohej si deklaratë e shpalljes së pavarësisë. E kjo pas miratimit të ligjit kundër shkëputjes në vitin 2005, mund të shërbente si shkas për bashkimin me dhunë të pjesëve të ndara që nga viti 1949.

Baerbock në konferencën e OKB për mospërhapjen e armëve atomike
Kontakte intensive

Megjithë politikën Një-Kinë, Gjermania dhe Tajvani mbajnë marrëdhënie të ngushta. Ministrja e Jashtme në Berlin shkruan në faqen e saj të internetit, se Tajvani dhe Gjermania janë për njëri-tjetrin "partnerë të rëndësishëm në vlera, të lidhur ngushtë dhe substancialisht në marrëdhënie ekonomike, kulturore dhe shkencore." Gjermania ka edhe një ambasadë në hije në ishull, "Institutin Gjerman Taipei". Madje në marrëveshjen e koalicionit qeverisës, SPD, Të Gjelbër dhe liberalë gjen vend edhe Tajvani. "Ndryshimi i status-quo-së në rrugët e Tajvanit mund të bëhet vetëm në mënyrë paqësore dhe në ujdi të dyanshme. Në kuadër të politikës Një-Kinë të BE mbështesim pjesëmarrjen konkrete të Tajvanit demokratik në organizatat ndërkombëtare."

Miqësia me partnerin në vlera merr fund aty ku fillon politika e sigurisë. Prej dekadash qeveria gjermane e refuzon dërgimin e armatimeve ushtarake në Tajvan. Përndryshe marrëdhëniet lulëzojnë. Gjermania është partnerja më e madhe tregtare e Tajvanit në Europë. Në vitin 2021 janë shkëmbyer mallra në vlerë prej 22 miliardë eurosh.

Në sfond -Kina dhe rivaliteti me SHBA

Por në vend të parë të partnerëve tregtarë të Gjermanisë qëndron Kina. Me rritjen e kontradiktave sistemore dhe rivalitetit gjeostrategjik mes Kinës dhe SHBA shtrohet pyetja: Sa kohë që do të qëndrojë më këmbë shtylla kineze e modelit gjerman të tregtisë? Që në vitin 2019, BE në një dokument strategjik shprehet, se Kina është partnere, konkurrente dhe rivale. Por aktualisht po fiton gjithnjë e më shumë peshë rivaliteti mes sistemeve. Kjo do të reflektohet edhe në strategjinë kombëtare të sigurisë që po përpilon aktualisht Ministria e Jashtme në Berlin. Që në vitin 2020, qeveria e atëhershme nën Angela Merkelin, CDU, kishte miratuar piketa të reja për politikën e Indo-Paqësorit, ku flitet shumë për politikën e sigurisë dhe "konfliktet në ashpërsim mes Kinës dhe SHBA".

Soveraniteti europian

Që në mandatin e Donald Trumpit si president u përdor nocioni "Decoupling" - shkëputjes nga lidhjet e forta ekonomike me Kinën. Politologu, Josef Braml në këtë konteskt bën fjalë për DW për një "luftë ekonomike". Por pas vizitës së së Pelosit në Tajvan, politologu paralajmëron. "Edhe sikur të mos ketë përplasje ushtarake, europianët, dhe sidomos ne gjermanët, do të jemi ata që do të vuajnë nga shkëputja gjithnjë më e madhe nga ekonomia kineze, që po e nxit tani Uashingtoni."

Braml, i cili ka publikuar vitin e kaluar studimin "Iluzioni transatlantik", kërkon sovranitet më të madh të Europës, edhe para rikthimit të mundëshëm të Donald Trumpit në pushtet. Nga unioni ekonomik duhet të bëhet një union politik dhe ushtarak. Një bashkësi e tillë qëndron edhe më tej në krah të SHBA. "Por si partnere dhe jo si vasale. Nëse nuk ia dalim kësaj, ne do të kthehemi në dëm kolateral të një përplasjeje më të madhe mes SHBA dhe Kinës", shprehet eksperti Braml.

Marrë nga DW

gjermani nancy pelosi

Sondazh

Poll

VIDEO-VIRALE/ Po fliste në Rrugën e Salës, demokrati 'kapet mat' nga gruaja

VIDEO-VIRALE/ Po fliste në Rrugën e Salës, demokrati 'kapet mat' nga gruaja

"Injoranca nuk është argument" Nuk i pëlqeu pyetja, Rama prek në faqe gazetaren Ambrozia Meta

Del VIDEOJA, Elia godet Princ Lekën: Familja ime të ka mbajtur me bukë

VIDEO/ Noka i jep Spiropalit pankartën, Ministrja ofrohet ta mbaj para fytyrës

Publikohen pamjet nga brenda bazës ajrore të Kuçovës, Komandanti: E gatshme për stërvitjen e trupave

Tempulli 2/ Me kanabis gati për shitje dhe shuma parash, arrestohen 4 të rinj në Tiranë

Dalin pamjet nga kasollja ku u vra 50-vjeçari në Durrës

Kontrabandonin ilaçe dhe telefona, arrestohen dy persona në Tiranë, sekuestrohen 47 iPhone

I vunë flakën eskavatorit me vlerë 150 mijë euro, arrestohen 2 autorët e ngjarjes

Reshjet e shiut dhe borës në vend, policia: Moderoni shpejtësinë e mos kryeni parakalime të gabuara

Kampioni Alvin Karaqi mes lotësh: Për besë u ndjeva si Gjergj Kastrioti kur mora flamurin

'Dokumentar horror'/ Berisha publikon pamjet: Do ju paraqes terrorin që Bajrajt ushtruan më 14 maj

Krimi në Bulqizë/ Fqinji: Po hante bukë në banesë kur erdhën dy makina!

Dosja "Gjici"/ Zv.kryetari i bashkisë së Kukësit shkon në SPAK

Newsroom 11 |XAMA: LAJMI I FUNDIT FAKE QË PASHË, ISHTE PËR MUA

Newsroom 11 |XAMA: KËSHILLË QYTETARËVE- MOS LEXONI VETËM NJË BURIM

Newsroom 11 | XAMA: GAZETARËT NUK SHKRUAJNË ME EMËR, KJO S'ËSHTË ETIKE

Xama në Newsroom: Lajmet e rreme përhapin panik! Më akuzuan se kisha marrë para për një shkrim

Muka në Newsroom: Në Shqipëri ka portale gjobaxhie, u bëjnë shantazh njerëzve

Xama në Newsroom: Fake News shpërndahet më shumë në Facebook e Tik Tok! Gazetarët të shkruajnë emrin

Newsroom 11 |Kush prodhon lajme të rreme në Shqipëri

Newsroom 10 |SENJA: NE S'REAGOJMË NDAJ GJUHËS SË URREJTJES

Newsroom 10 |HAZIZAJ: 'ÇOHU ENVER', PJESË E GJUHËS SË URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ KEMI MARRËVESHJE PËR TË MBROJTUR 'VIKTIMAT'

Newsroom 10 |HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES KA SHKAKTUAR DHE KRIME

Newsroom 10 |GAZETARI: GJUHA E URREJTJES, PJESË E SHOQËRISË

Newsroom 10 |HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES, E FRIKSHME NË SHQIPËRI

Vidhnin në banesa duke përdorur çelësa të klonuar, vihet në pranga 1 person,nje tjeter në kërkim

Newsroom 10 |GJUHA E URREJTJES PËRDORET NGA POLITIKA, AMA TË KONTROLLOJË GJUHËN E URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ: STEREOTIPET NXISIN GJUHËN E URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES LUFTOHET ME EDUKIM

Newsroom 10 | Gjuha e urrejtjes në media, si dhe kush e shpërndan?

Ndryshimet në PS/ Gjiknuri: S'është fundi, por fillimi i diçkaje të re.

Inceneratorët/ S’kam dhënë asnjë kontratë pa garë, ato janë publike!

Ndihet 'i shitur' nga Rama? Gjiknuri: Nuk ndjej braktisje, kam komunikim me të prej 20 vitesh

Klosi: Kemi primare reformimin e partisë, PS synon mandatin e katërt

U shkarkua si Sekretar i Përgjithshëm, Gjiknuri: PS edhe kur fiton, refekton!

Digjet shtëpia në Shkodër, në banesë ndodhej një i moshuar, përfundon në spital

Vazhdon përplasja në PD! Basha kërkon mbledhjen e Komisionit të Etikës për të, Bardhi: Shenjë humbje

Vrasja e Jetmirës/ Autori u dënua me 28 vite burg, nëna e viktimës: Duhet dënim përjetë!

Newsroom 9 | Kallanxhi: Threads? S`besoj se do zgjasë shumë

Newsroom 9 | Eksperti i IT: Mos merrni për bazë asgjë thuhet në rrjet

Newsroom 9 | Gazetarja: po ndodhin vrasje nga tik tok

Newsroom 9 | Eksperti i IT: Fake News dallohet vetëm po të jemi kritikë

Newsroom 9 | Kallanxhi: Shqiptarët besojnë gjithçka shohin në rrjet

Newsroom 9 | Eksperti i IT, Tomi Kallanxhi: Tik Tok ka "fake news" sepse s'ka censurë

Newsroom 9 | Gazetarja: Shqipëria do kohë të përshtatet me Tik Tok

Newsroom 9| Eksperti i IT: Çdo rrjet është i përkohshëm, duhet të kujdesemi për vlerat

A mund të mbyllet TikTok për Shqipërinë? Flet për Newsroom eksperi i IT

Fëmija mbyllet brenda në shtëpi, nëna e alarmuar njofton zjarrfikësit, NDËRHYRJA nga ballkoni