LIVE UPDATES

Bota

Studimi: Ndryshimi i klimës mund të ndikojë në matjen e kohës

Matja e saktë e kohës sot bëhet me përdorimin e rreth 400 orëve atomike në mbarë botën.

9 Qershor 2024, 18:39 Nga E. D
Studimi: Ndryshimi i klimës mund të ndikojë në matjen e
foto ilustruese

KALIFORNI- Ndryshimi i klimës nuk është përgjegjës vetëm për rritjen e nivelit të detit dhe motin ekstrem, thonë ekspertët e klimës. Siç njofton korrespondentja e Zërit të Amerikës, Veronica Balderas Iglesias, një studimi të ri thotë se ndryshimi i klimës mund të ndikojë edhe në matjen e kohës globale. Matja e saktë e kohës sot bëhet me përdorimin e rreth 400 orëve atomike në mbarë botën.

E ashtuquajtura Koha Universale e Koordinuar, ose UTC, është një llogaritje komplekse ((@TheBIPM/YouTube)) e bërë nga Byroja Ndërkombëtare e Peshave dhe Masave dhe bëhet në përputhje me shpejtësinë e rrotullimit të tokës, që ka një prirje të ndryshojë.

“Në vitet 1970 bota vendosi që ndryshimi midis kohës atomike dhe rrotullimit të tokës të mos jetë më i madh se një sekondë. Shtojmë një sekondë në orën tonë globale kur dallimi mes dy njësive matëse është rreth një sekondë”, thotë Patrizia Tavella, drejtore e Byrosë Ndërkombëtare të Peshave dhe Masave.

Kohëmatësit kanë shtuar nga një sekondë në sistemin e matjes së kohës 27 herë që nga viti 1972.

Por prej disa vitesh ka patur spekulime se mund të jetë e nevojshme edhe zbritja e një sekonde.

Në një botë që mbështetet tek ora, këto ndryshime mund të shkaktojnë probleme.

“Në disa raste këto probleme kanë qenë të mëdha, të ngjashme me ato të uljes së avionëve, sepse kompjuterët pushuan së funksionuari. Dhe ne nuk e dimë nëse ky problem do të përkeqësohej nëse zbresim një sekondë në sistemin aktual të matjes së kohës”, thotë Demetrios Matsakis, ish punonjës i Observatorit Detar të Shteteve të Bashkuara.

Por një studim i ri në revistën "Nature" thotë se ndryshimi i klimës mund të ketë shtyrë nevojën për kthimin mbrapa me një sekondë të orës globale.

“Në Arktik është bërë më ngrohtë dhe kjo ka shkaktuar një shkrirje të madhe të akullit që rrjedh nëpër oqeanet në të gjithë botën. Ngrohja globale ka shkaktuar një ngadalësim në ritmin e rrotullimit të tokës”, thotë Duncan Agnew, studiues në Universitetin e Kalifornisë në San Diego.

Ky ngadalësim krijon nevojën për kthimin mbrapa me një sekondë të orës globale mes viteve 2026 dhe 2029. Megjithatë, ky efekt në dukje pozitiv, nuk mund të krahasohet me efektet negative të ndryshimeve klimatike, duke përfshirë rritjen e nivelit të detit, thotë studiuesi Duncan Agnew. Gjeofizikani i Universitetit Yale, Jeffrey Park është dakord me këtë vlerësim.

“Kjo është një dëshmi se në fakt proceset e ngrohjes globale përmes shkrirjes së shtresave të akullit polar po ndikojnë në këtë veçori shumë themelore të planetit tonë: rrotullimin e tij. Ndryshimet janë shumë të vogla, por ato mund të maten”, thotë ai.

Duke pasur parasysh problemet që mund të shkaktojë ndryshimi i orës me një sekondë, autoritetet globale të matjes së kohës votuan për shtyrjen e saj deri në vitin 2035. Diskutimet mbi përputhjen e Kohës së Koordinuar Universale me rrotullimin e Tokës pritet të bëhen në konferencën e ardhshme, që do të mbahet në vitin 2026./VOA

duncan agnew

Sondazh

Poll
MË SHUMË

Raporti i OSBE/OHDIR: Në Shqipëria do të bëj progres në BE, të adresohen rekomandimet tona

Raporti i OSBE/OHDIR: Në Shqipëria do të bëj progres në BE, të adresohen rekomandimet tona

Zgjedhjet e 11 majit/ OSBE/OHDIR: Ka nevojë për progres. Raporti i plotë do dalë në qershor

OSBE/OHDIR: Zgjedhësve nuk iu dha shansi të dëgjonin një shkëmbim të ideve

Zgjedhjet e 11 majit, OSBE/OHDIR nxjerr raportin paraprak: Nuk u respektuan procedurat

"Ta harrojnë!" Berisha paralajmëron mosnjohjen e zgjedhjeve: Vetëm Ai lart mund të ndalojë PD-në

"Çdo votë duhet të numërohet, ky është qëndrimi ynë!" Berisha: Opozita nuk do mbyllë sytë

Berisha për rezultatin në zgjedhje: Ndërhyrje! Xhabaftët, Poja, Suel Çela, nuk ka asgjë të fshehtë

Ndodh çudia në Mirditë! Kutia me materiale zgjedhore mbërrin në KZAZ nr.14 pa kapak

Berisha: Krahas zyrës së Braçes është zbuluar dhe një tjetër në Astir

Nisja e numërimit të votave/Berisha deklaratë për mediat: Exit Poll-et e para si Memorandumi i Kuçit

Përfundon votimi, Berisha: Populli ka folur në mënyrë vendimtare

Berisha: Në Durrës, bandat e Pojës dhe Troplinit vërshuan drejt KZAZ-ve, për të ndikuar në rezultat

Braçe flet për mediat, truprojat e tij intimidojnë gazetarët

"S'të jap llogari ty fare", Braçe përplaset me gazetaren, Ambrozia Meta: Nuk largohem!

U kapën nga mbështetësit e PD-së, momenti kur patronazhistët socialistë largohen 'skëterrë' nga zyra

Pas disa telefonatash dhe mbi një orë vonesë, mbërrin policia në zyrën e patronazhimit në Tiranë

Sherr masiv në Tiranë mes demokratëve dhe zyrtarëve të PS-së, policia 'injoron' thirrjet e Këlliçit

"Më kapi Luan Tollozhina për gryke",e moshuara në Pogradec: Më tha fjalët që s’ka bir nëne t’i thotë

“E fshiva, e fshiva”- Qytetari kapet mat duke fotografuar votën në Librazhd

U dhunua nga Luan Tollozhina, komisioneri i PS: Më shau nga nëna! Në çdo zgjedhje kështu ka bërë

Ndodh edhe kjo në Memaliaj, komisionerët e PD-së kapin patronazhistin duke orientuar votuesit

"Kush shkel ligjin, do bëhet përgjegjës!" Berisha: Sot sovrani jep një verdikt historik!

Berisha falënderon qytetarët që kanë votuar deri tani dhe bën thirrje: Votoni sa më shumë

Rama: Votoni me qetësi e durim dhe me bindjet tuaja, është detyrë qytetare

Përplasje fizike mes komisionerëve në Lushnjë, ndërhyn policia, pezullohet votimi

"Jam me katunaren time"/Rama publikon videon me bashkëshorten:Ulini durët se është heshtje zgjedhore

Noka dhe Vokshi debatojnë me qytetarët në Vorë, votuesi: Ore mashtrues! Jam unë Xhabafti, ça ka këtu

Babai i kandidatit socialist qëlloi me armë, momenti kur efektivët i marrin makinën për kontroll

Xhelal Mziu bllokon makinën e kandidatit socialist në hyrje të Peshkopisë, trafik në rrugë

Berisha: Ne që përmbysim dikur një diktaturë, ne do përmbysim këtë diktaturë

Berisha: Brenda një mandati do shlyejmë borxhin për ish-pronarët dhe ish-të përndjekurit!

Berisha: Nuk do ketë vend tjetër që të ketë taksat e ulëta si Shqipëria

Berisha:Në 100 ditë ne hedhim bazat që çdo i ri dhe e re të realizojë ëndrrën shqiptare në Shqipëri

Berisha: Nesër në pushtet do kemi bashkëpunim të ngushtë me presidentin Trump dhe kancelarin Merz

LaCivita: Shqipëria nuk mundë të lejojë më edhe një mandat të Edi Ramës

Anëtari i parlamentit britanik në takimin përmbyllës të PD-së: Fitorja është pranë!

Këlliçi: 11 maj është dita e Shqipërisë Madhështore, të grisim pasaportën e rrënimit që prodhoi Rama

Këlliçi në mbylljen e fushatës së PD: Nuk ka rrugë që na bllokon, fitorja është e jona

“Latifi do ikë më i pasur nga sa erdhi!” Rama: I rrasi kapelen “Trump-iste” bufit

"Askush nuk e ndal ngjitjen tonë!" Rama: Disa thonë që kam lindur me fat për kundërshtarët që kam

"Ne marrim 20 mandate sepse e transformuam nga këneta!" Rama: Tirona ha bukë veç!

Rama bën parashikimet për mandatet për secilin qark: Është bllof, propagandë thanë disa

Rama në mbylljen e fushatës në Tiranë: S’jemi më të mirët, por më të mira s’ka

PS mbyll fushatën në Tiranë/ Rama: Nuk ka rastësi që ne jemi këtu në 9 maj në ditën e Evropës

Deputeti gjerman : Berisha, i vetmi që mund t’ju garantojë pasaportën europiane

"Berisha, doktori i zemrës time!" Stresi në takimin e PD-së: I thash Noizy-t, je te partia e gabuar

"Vota jone duhet të jetë për Ramën!" Xhaçka mban fjalën në fushatë, Braçe "kapet mat" duke ironizuar

PD nis takimin përmbyllës të fushatës elektorale, Berisha takon mbështetësit

PS nis takimin e fundit të fushatës, Rama shoqërohet nga bashkëshortja

PS gati për mbylljen e fushatës elektorale, socialistët ia marrin valles në Parkun Olimpik

Shiko video te tjera