EMRI/ Xhuliano Hoxha zbulon vajzën që i ka 'marr zemrën' Erion Alibejt: Pse nuk e permend dashurinë e shekullit? 17 Qershor...
"Forcat ajrore kryen sulm në zemër të Teheranit"/ Ushtria izraelite: U vra shefi i shtabit të Përgjithshëm në...
"Krimet në fushën kibernetike kërkojnë përgjigje efikase," Çela: Sistemet e drejtësisë shqiptare, n&eu...
Institucionet demokratike/ Raporti i KE: Rekomandimet e OSBE nuk janë marrë për bazë, puna politike mbetet në një mjedis...
Nëse arrini të bëni trajtimin e COVID-19 nga shtëpia në kohën e duhur, mund të shmangni shtrimin në spital.
Profesor Giuseppe Remuzzi, drejtor i Institutit Farmakologjik, Mario Negri dhe Profesor Fredy Suter, shef i sëmundjeve infektive në Spitalin Bergamo, kanë hartuar një protokoll për përdorim nga mjekët e familjes i cili shpjegon, duke kombinuar literaturën shkencore me përvojë në fushën klinike, si të trajtohet Covid në mënyrë të sigurt në shtëpi, duke minimizuar rrezikun e shtrimit në spital. Koncepti kryesor është afati i duhur në trajtim.
“Sa më shpejt të veproni, aq më shumë do të shmangni shtrimin në spital,” shpjegon Remuzzi.
Në një intervistë për “La Republica” mjeku Remuzzi ka shpjeguar udhëzimet e tij lidhur me trajtimin e COVID-19 në shtëpi
Rekomandimet e ekspertit
Për atë që dihet për Covid, për literaturën shkencore në lidhje me kujdesin e tij në shtëpi dhe për vëzhgimin klinik të pacientëve me virozë të traktit të sipërm respirator. Unë kam bërë një vazhgim. Shumë njerëz që trajtohen në shtëpi na telefonojnë sepse kanë probleme ndihme, të cilat më pas i çojnë të shkojnë në urgjencë. Por ata nuk shkojnë atje menjëherë, por vetëm kur tashmë është krijuar një fazë hiper-inflamatore dhe atëherë mbase sëmundja evoluon negativisht. Në vend të kësaj, ne propozojmë, kur të ndihen simptomat e para, të mos bëhet procedura e zakonshme, ose të telefononi mjekun (i cili mund të mos vijë menjëherë), pastaj të merrni takipirinë ndërsa prisni tamponin dhe më pas të prisni ditët e tjera për rezultatet e tamponit. Ajo që ne rekomandojmë, është të trajtohet virusi sa më shpejt që të mundeni. Sapo të ndihen simptomat e para, të tilla si kolla, ethet, lodhja, dhimbja e kockave dhe muskujve dhe dhimbja e kokës, trajtimi duhet të fillojë menjëherë, pa pritur rezultatet e tamponit. Dhe vepro ashtu siç bëhet me virozën e traktit të sipërm respirator. Prandaj, duke përdorur jo një antipiretik siç është takipirina, por një ilaç anti-inflamator, në mënyrë që të kufizojë përgjigjen inflamatore të trupit ndaj infeksionit viral. Kjo sepse në ditët e para ngarkesa virale është maksimale.
Si evoluon sëmundja dhe si ndërhyhet?
Sëmundja funksionon kështu: në 2-3 ditët e para, kur sëmundja inkubohet dhe ju jeni presimptomatike, fillon të ketë një ngarkesë virale që rritet. Pastaj, në 4-7 ditët në vijim, fillon ethet, kollitja dhe ngarkesa virale bëhet shumë e lartë. Ky është momenti vendimtar. Pastaj mund të keni pasojë, një periudhë e inflamacionit të tepruar, me sindromë akute të frymëmarrjes. Kjo është ajo që krijon fazën për të arritur virusin në mushkëri dhe krijohet ajo që imunologët e quajnë “stuhi citokine” (ose një reagim i tepruar i sistemit imunitar që dëmton organizmin). Me qasjen tonë ne duam të parandalojmë këtë fazë të inflamacionit të tepruar. Kjo është gjëja më e rëndësishme nga të gjitha për të shmangur një evolucion negativ të sëmundjes.
Si parandalohet hiper-inflamacioni?
Përdorimi, kur temperatura është mbi 37.3 gradë ose nëse ka mialgji, dhimbje të kyçeve ose simptoma të tjera të dhimbshme, ilaçe anti-inflamatore të quajtura ‘frenues të ciklo-oksigjenazës 2’ (ose frenues të COX-2) p.sh celecoxib. Mjeku mund të përshkruajë, padyshim nëse për atë pacient nuk ka kundërindikacione, një dozë fillestare prej 400 miligramësh e ndjekur nga një nga 200 në ditën e parë të terapisë dhe pastaj një maksimum prej 400 miligramë në ditë në ditët në vijim, nëse është e nevojshme. Këto barna pengojnë aktivitetin e një enzime inflamatore, ciklo-oksigjenaza 2 dhe të të gjitha prostaglandinave (substanca të tjera të përfshira në inflamacion) që formohen nga ciklo-oksigjenaza 2. Ato janë substanca që, në Covid, luajnë një rol kryesor ne vdekjen qelizore, stuhine e citokines dhe fibrozen intersticiale pulmonare. Një tjetër ilaç frenues COX-2 i dobishëm për parandalimin e inflamacionit të tepërt është nimesulidi, ose Aulin që të gjithë e përdorin kur kanë dhimbje të kyçeve. Në këtë rast, doza e rekomanduar është 100 miligramë dy herë në ditë, pas ngrënies, për një maksimum prej 12 ditësh. Nëse ka probleme ose kundërindikacione për celecoxib dhe nimesulide, pacienti mund t’i zëvendësojë këto barna me aspirinë, pasi ajo gjithashtu frenon COX-2. Doza e rekomanduar është 500 miligram dy herë në ditë pas ngrënies. Nëse ka temperaturë të vazhdueshme, dhimbje muskulo-skeletore ose shenja të tjera të inflamacionit, mjeku mund të përshkruajë një kortikosteroid siç është deksametazoni: kortikosteroidet frenojnë shumë gjene pro-inflamatore që prodhojnë citokina.
Ashtu si me të gjitha barnat, edhe me frenuesit e COX-2 rrallë mund të ketë efekte negative, prandaj strategjia jonë dhe unë dua ta theksoj këtë nuk duhet të jetë absolutisht një “bëje vetë”. Është një strategji që duhet ndjekur në shtëpi ekskluzivisht nën mbikëqyrje mjekësore. Mjeku duhet të vizitojë pacientin në shtëpi të paktën një herë, pastaj të vendosë terapinë dhe të bëjë vizitat e mëvonshme edhe vetëm me telefon. Sapo të ndihen simptomat e para, mjeku duhet menjëherë të sugjerojë anti-inflamatorin ndërsa pacienti është duke pritur tamponin.
Po nëse tamponi është pozitiv?
Pas 4-5 ditësh bëhen analizat. Numërimi i qelizave të kuqe të gjakut dhe qelizave të bardha të gjakut, gjë që na jep një ide të situatës imunologjike. Pastaj vlerësohet PCR (proteina reaktive C), e cila na tregon nëse inflamacioni po vazhdon. Kreatinina, për të parë se si funksionon veshka, glukoza dhe një enzimë për të parë se si po funksionon mëlçia. Nëse të gjitha këto teste janë normale, pacienti mund të vazhdojë me aspirinën ose nimesulidin e tij, në varësi të asaj që ka filluar të marrë. Dhe sëmundja zakonisht shuhet brenda 10 ditëve ose më pak.
Unë do të doja të sqaroja rekomandimet tona bazohen në literaturën shkencore. Për shembull, në Revistën Ndërkombëtare të Sëmundjeve Infektive, një studim mbi nimesulidin tregon se frenuesit e ciklooksigjenazës 2 frenojnë prostaglandinat dhe për këtë arsye zvogëlojnë përbërësit e famshëm të “stuhisë së citokinës”. Një studim tjetër interesant i fundit, i botuar në fund të Tetorit në Anestezi dhe Analgjezi, tregon se përdorimi i aspirinës shoqërohet me më pak nevojë për ventilim mekanik, më pak nevojë për t’u pranuar në kujdes intensiv dhe më pak vdekshmëri të pacientit. Në vend të kësaj, kompania franceze e farmakologjisë ka zbuluar se përdorimi i paracetamolit, tek njerëzit që kanë forma të përparuara të sëmundjes, mund edhe të dëmtojë, sepse heq glutathionën (një antioksidant natyral i prodhuar nga mëlçia), një substancë e rëndësishme.
Roli i mjekut të familjes
Mjeku i familjes është ai që ka në duar sekretin e trajtimit për pacientët Covid-19 në shtëpi. Është diçka që profesori Suter më thotë gjithmonë, i cili ishte shef i sëmundjeve infektive në spitalin tonë për shumë vite, pastaj iu përkushtua kujdesit paliativ dhe, me krizën pandemike, filloi të shkonte në shtëpitë e pacientëve me Covid. Gjëja kryesore për mjekun e familjes është, në fakt, të shkojë në shtëpinë e këtyre pacientëve, të paktën herën e parë. Dhe pastaj dëgjojini në ditët e para, vlerësoni evolucionin dhe sigurohuni që pacienti të ketë një infermiere që do të shkojë çdo tre ditë tek pacienti. Dhe pastaj, nëse sëmundja përparon, një numër i caktuar ditësh mund të kalohet me kortizon dhe heparin nën lëkurë në rastin e personave të moshuar për të parandaluar trombozën në periudhat më kritike. Të gjitha këto janë jashtëzakonisht të thjeshta dhe të përballueshme për të gjithë, por ato kërkojnë vëmendjen e duhur për kujdesin në shtëpi.
(kle.mu./dosja.al)
1 vit nga zgjedhjet e 25 prillit si e shikoni gjendjen e vendit:
ELBASAN– Albert dhe Seit Manahasa, babë e bir që u vunë në pranga tetë ditë pas vrasjes së Emiljano Ramazanit, ngjarje e ndodhur më 20 korrik, janë lënë të lirë...
VLORË– Kreu i Kadastrës Shqiptare, Artan Lame ka qënë sot në fshtarat e jugut për të shpërndarë certifikatat e pronësisë. Në fjalën e tij, Lame shpjegoi pr...
LEZHË – Policia Rrugore e Lezhës ka shoqëruar drejtuesin e një mjeti që mëngjesin e sotëm shkeli Kodin Rrugor në mënyrë të papërgjegjshme në aksin Thumanë...
TIRANË– Deputeti Selami Jenisheheri u bë viral një ditë më parë në rrjet për shkak të incidentit të tij me një zonjë, pasi kërkonte që të shmangte ra...
FIER– Një zjarr ka rënë pasditen e sotme në pyllin me pisha, në fshatin Peshtan i Madh, në Fier.Vatra e zjarrit është në vendin e quajtur Likobun, ndërsa ...
FIER– Sherr në Fier! Një grup prej më shumë se 15 adoleshentësh janë zënë me njëri-tjetrin pasditen e sotme në orën 16:00. Siç shihet edhe në videon e pu...
TIRANË– 6 të vdekur dhe 503 raste të reja me koronavirus. Ky është bilanci i Covid-19 në Shqipëri gjatë 24 orëve të fundit. Ministria e Shëndetësisë në për...
Ambasadorja amerikane Yuri Kim është takuar ditën e sotme me Ministrin e Brendshëm Bledi Çuçi.Në një postim në Twitter, Kim shprehet se i vjen mir...
TIRANË– 523 qytetarë u konstatuan pa vendosur maskat mbrojtëse dhe u ndëshkuan me nga 3 mijë lekë. Sipas njoftimit të Policisë së Tiranës, gjatë kontrollev...
TIRANË- Këshilli i Lartë i Prokurorisë ka rishpallur sot 10 vende vakante për drejtues Prokurorie në disa rrethe të vendit. Në mbledhjen që bëri ditën e so...
