LIVE UPDATES
Bota

PROFIL- Albright, kumbarja e lirisë së Kosovës e mikja e shqiptarëve, zonja që bëri histori

23 Mars 2022, 19:25 Nga DOSJA
PROFIL- Albright, kumbarja e lirisë së Kosovës e mikja e

SHBA- Madeleine Jana Korbel Albright, sekretarja e parë e shtetit amerikan, e cila vdiq sot ishte një mbështetëse shumë e madhe e shqiptarëve. Përveç se ishte një përkrahëse e madhe e popullit të Kosovës, të cilët i çliroi nga gjenocidi serb, ajo mbështeti edhe Shqipërinë në hyrjen në NATO. Për të gjithë popullin shqiptar ajo do të mbahet mend si ‘kumbare’ e lirisë dhe Pavarësisë së Kosovës.

Por kush ishte Albright? 

Albright, e cila shërbeu si sekretare e shtetit nga viti 1997 deri në 2001 nën Presidentin Bill Clinton, shtyu për zgjerimin e NATO-s drejt lindjes në ish-bllokun sovjetik dhe ndihmoi në udhëheqjen e fushatës së bombardimeve të NATO-s në 1999 për të ndalur spastrimin etnik në Kosovë. Ajo ka shërbyer më parë si ambasadore e Klintonit në Kombet e Bashkuara nga viti 1993 deri në vitin 1997.

Albright në 2020 tha se ajo kishte “një truk” për t’u siguruar që pozicioni i saj të bëhej i qartë në një arenë të politikës së jashtme të dominuar nga burrat.

Pas shumë bisedave të vogla, unë thosha, ‘Kam bërë një rrugë të gjatë, kështu që duhet të jem e sinqertë’, pastaj vërtet e kuptova atë që duhej të thoja. Unë nuk mendoj sinqerisht se isha më e ashpër apo diçka tjetër se çdo burrë. Thjesht mendoj se njerëzit u befasuan kur dëgjuan atë gjuhë nga një grua,” tha ajo.

Me origjinë çeke, Albright e quajti veten një “amerikane mirënjohëse”

E lindur në Pragë në vitin 1937, Albright – atëherë Madeleine Korbel – iku në Angli me familjen e saj në vitin 1939, më pak se dy javë pasi Gjermania naziste pushtoi Çekosllovakinë. Ndërsa familja e saj ishte me prejardhje hebreje, ajo u rrit si katolike dhe mësoi në kohën kur ishte sekretarja e shtetit në vitin 1997 se tre nga gjyshërit e saj vdiqën në Holokaust.

Familja e Albright jetonte në bodrumin e një apartamenti në Notting Hill përpara se të kthehej në Pragë pas Luftës së Dytë Botërore. Ata u zhvendosën në SHBA në vitin 1948 pas marrjes së Çekosllovakisë nga komunistët. Familja e saj përfundimisht u vendos në Denver, ku babai i saj punoi si dekan i shkollës së marrëdhënieve ndërkombëtare në Universitetin e Denverit.

Albright, e cila u diplomua në Kolegjin ëellesley dhe mori një diplomë master nga Universiteti i Kolumbisë, u martua me Joseph Albright nga familja botuese e gazetave Medill në vitin 1959. Çifti pati tre vajza dhe u divorcua në vitin 1982. Ajo nuk u martua përsëri.

Puna e hershme politike për Muskie, administrata e Carter

Përpara se të bëhej sekretarja e 64-të e shtetit, Albright punoi për fushatën presidenciale të 1972-shit të Edmund Muskie, një senator demokrat amerikan nga Maine, dhe më vonë u bë asistenti i tij kryesor legjislativ. Ajo vazhdoi të punonte për Zbignieë Brzezinski, këshilltarin e sigurisë kombëtare të Presidentit Jimmy Carter, dhe punoi për organizata të ndryshme jofitimprurëse gjatë viteve të Reganit dhe Bushit.

Ajo gjithashtu punoi si profesoreshë e marrëdhënieve ndërkombëtare në Universitetin Georgetoën nga viti 1982 deri në 1993 dhe u kthye në universitet si profesor i nderuar i diplomacisë Michael dhe Virginia Mortara në shkollë.

Menjëherë pas rizgjedhjes së Klintonit në një mandat të dytë në vitin 1996, Albright u emërua për të zëvendësuar ish-sekretarin e shtetit ëarren Christopher dhe u konfirmua nga Senati në 1997. Ajo kujtoi në USA TODAY se dëgjoi kritika se një grua nuk mund të shërbente si sekretare e shtetit sepse udhëheqësit arabë nuk do të merrej me një grua. Por ambasadorët arabë në OKB nuk u pajtuan.

“Ata u mblodhën dhe thanë: “Ne nuk kemi pasur probleme të merremi me ambasadoren Albright; ne nuk do të kishim asnjë problem të merreshim me sekretaren Albright,” tha Albright.

Presidenti Barack Obama i dha Albright Medaljen Presidenciale të Lirisë në 2012. Pas karrierës së saj diplomatike, Albright, autorja e disa librave më të shitur, duke përfshirë një kujtim të vitit 2003, u bë simbol i fuqizimit të femrës.

Roli i saj në Kosovë

Për ish Sekretaren e Shtetit, Madeleine Albright, lufta në Kosovë ishte politike dhe shumë personale. Sekretarja e DASH ndërtoi konsensus kombëtar dhe ndërkombëtar kundër Slobodan Millosheviçit për të prishur axhendën e tij të spastrimit etnik pas negociatave të dështuara të paqes në Rambuje Albright ishte përkrahësja më e madhe e ndërhyrjes së NATO-s për të ndalur vrasjet e civilëve kosovarë nga forcat serbe si pjesë e goditjes së Beogradit në vitet 1998-99 ndaj një kryengritjeje guerile shqiptare të Kosovës.

Ndërhyrja e NATO-s në vitin 1999 filloi me një fushatë ajrore kundër Serbisë e cila u pasua nga një periudhë në rritje e dhunës midis Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës (UÇK) dhe forcave serbe. Fushata ajrore detyroi tërheqjen e forcave serbe në qershor 1999. Falë Albright Kosova shpalli pavarësinë nga Serbia në vitin 2008, por Beogradi këmbëngul se vendi mbetet pjesë e Serbisë. Që atëherë, tensionet kanë vazhduar ndërmjet shumicës etnike-shqiptare të Kosovës dhe një pakice të vogël serbe në veri.

(I.A/dosja.al)

Ndihmës-Sekretarja e Shtetit takoi Alibeajn, ndërsa Paloka deklaroi se ka firmosur peticionin kundër ambasadores Kim. Çfarë do të thotë kjo për PD?

View Results

bota bota madeleine albright vdes madeleine albright madeleine albright vdes madeleine albright

Sondazh

Poll

"Do bëjmë së bashku gjëra që duken të pamundura!" Rama mbyll takimin me shqiptarët në Selanik

"Do bëjmë së bashku gjëra që duken të pamundura!" Rama mbyll takimin me shqiptarët në Selanik

“Kjo do të kërkojë kohë e vet!" Rama: Së shpejti, program për fëmijët për mësimin e gjuhës shqipe

Diaspora/ Rama në Selanik: Votimi do të bëhet me postë, fleta do të vijë me zarf

Reforma në drejtësi nga Amerika? Rama në Selanik: SHBA është në çdo vendet të rajonit

Rama në Selanik: Më nxjerrin një listë me fotografi e emra ku unë duhet të ndihem përgjegjës

Rama në Selanik: Për herë të parë politikanët i janë nënshtruar forcës së ligjit

"Pagat reale në sektorin privat në Shqipëri, konkurruese me rajonin!" Rama: Kthehuni në tokën tuaj

Rama kërkon votën nga shqiptarët të Selanikut: Ta ngremë flamurin e Skënderbeut në Bruksel

"Shqiptarët dhe Selaniku, histori dashurie!" Rama: Fatkeqësia e shekullit XX, është treguar harraqe

Rama: Ka qenë një shqiptar që e ka shpëtuar Selanikun nga një kob historik

“Termi Vorio Epir ka vdekur!” Protesta e nacionalistëve grekë/ Rama: Janë fosile për gjynah!

Protesta e nacionalistëve grekë/ Rama nga Selaniku: Një grup fantazmash të gjalla të së shkuarës

Ndalimi i gazetarëve shqiptarë në kufirin grek, Rama në Selanik: Absurd, arsyet nuk i njohim

Rama në Selanik, prezanton atje mësueset e gjuhës shqipe: Janë këtu 8 nga 15 arsimtarët e parë

"Më thanë ‘a është Enkelejdi ky që ka automatik'!" Qefalia replikë me Alibeajn: Isha në SPAK

Mbetjet toksike në Durrës/ Braçe: Nuk ia futëm dot Taljlandës tani do helmokemi popullin shqiptar

Açka: Do të asgjësohen në det, merrni masa! Kumbaro: Të hedhësh plumba në ajër është e dëmshme

“Janë kontejnerë, jo kuti kartoni që t’i fshehim”, Hoxha: Po krijojmë infrastrukturën

"Erdhe si zbulim i Lulit këtu!"Përplasje mes Shehajt dhe Ballës:Të duket vetja si personazh TikToku

"I harruat Incineratorët!" Shehaj-ministrave: Ju e lejuat dërgimin e mbetjeve toksike!

Spiropali i përgjigjet Alibeajt: Jemi të gatshëm të ulemi me opozitën në çdo kohë

"Kam frikë se mbetjet në Durrës do të ndotin detin!" Açka: Kuvendi është bërë qesharak

Liria e shprehjes dhe media, ambasadori Gonzato: Komisioni nuk vëren asnjë progres në këtë fushë

Situata politike në vend/ Gonzato mesazh të qartë: Duhet dialog konstruktiv gjithëpërfshirës

Tensionet në Kuvend/ Rama: Diskutimet bëhen përmes gjuhës e jo muskujve

Tensionet politike në vend/ Gonzato: Dhuna nuk është mënyra e duhur, të angazhohen në dialog

Rama: Do ta ngremë flamurin shqiptar në Bruksel brenda kësaj dekade

Mbyllja e grup-kapitujve në 2027? Gonzato: Nisëm shumë ambicioze

Progresraporti për Shqipërinë/ Rama: KE vlerëson punën e SPAK, rritja ekonomike ka qenë e fortë

Progresraporti për Shqipërinë/ Rama: Është dokumenti më i besueshëm, bazohet në fakte e jo sondazhe

Progresraporti për Shqipërinë/ Gonzato: Lufta kundër korrupsionit duhet të rritet

Progresraporti për Shqipërinë/ Ambasadori i BE: Mund të çelë të gjithë kapitujt deri në fund të 2025

"Prokurorët po bëhen qesharakë"/ Bardhi: Elda Hoti në SPAK sepse Spiropali ndjeu një aromë të keqe

'Betejë për demokraci dhe pluralizëm'/ Noka: Rama dhe Spiropali i kanë shpallur luftë opozitës

Sula: Do të vijë dita që do të japin llogari, i vetmi vend në europë që të persekutojnë pa ligj

Bardhi: Do të dorëzojmë në Kuvend projektligjin për Statusin e Minatorit

Deputetët demokratë nuk lejohen të futen në Kuvend, Dogjani: Qytetarët vriten në rrugë nga bandat

Tensione jashtë Kuvendit/ Deputetët e përjashtuar të PD bllokohen nga Garda për tu futur në sallë

“Mos u bëni qesharakë”/ Agron Shehaj: Sekuestroni 102 kontejnerët me mbetje toksike

Mbetjet toksike pranë portit të Durrësit/ Deputeti Shehaj i dërgon në dorë shkresën ministrit Hoxha

"Po përpiqeni të krijoni një konflikt artificial!" Alibeaj: Ky Parlament nuk kryen funksionin e tij

Tensionet në Kuvend, deputetët nxjerrin karriget jashtë sallës

Nuk u lejuan të futen brenda në Kuvend, deputetët e PD-së ulen këmbëkryq në oborr

Tensione në sallën e Kuvendit, Vokshi dhe Bylykbashi shkojnë te foltorja

Gjendet një makinë e djegur në Grudë të Re, brenda kishte dy automatikë

Pamje të rënda nga masakra në Shkodër, viktimat të mbuluar me çarçaf

Identifikohet një nga viktimat e terrorit në Shkodër, pamje të tjera nga vendi i masakrës

Masakër në Shkodër/ Disa të vrarë në Dobraç, 5 ambulanca në vendngjarje

Berisha: Shqiptarët minimumin jetik prej 200£,çdo pension do të rritet me 20%brenda mandatit të parë

Berisha:Sa të fitojmë betejën për qeveri teknike,PD niset pa frena drejt fitores së saj më të thellë