Blerina Bala zgjidhet kryebashkiake e komanduar në Himarë/ Banorët shkaktojnë tensione në mbledhje, një prej tyre pështyn Tavon
Goro dhe Beleri në burg, Këshilli Bashkiak i Himarës zgjedh sot drejtuesin e ri 29 Mars, 09:22 ME 15 vota pro,...
Goro dhe Beleri në burg, Këshilli Bashkiak i Himarës zgjedh sot drejtuesin e ri 29 Mars, 09:22 ME 15 vota pro,...
Atentati ndaj avokatit në Memaliaj/ Reagon policia: Autori qëlloi në ajër për t'i kanosur, sekuestrohet arma e për...
Arrestimet në Bashkinë e Tiranës, SPAK njoftim zyrtar: Akuzohen për korrupsion dhe shkelje në tendera 28 Mars, 17:51 ...
"Mos të fshihet roli i Olsi Ramës në trafikun e drogës", Bardhi- Dumanit: Provoni që në Shqipëri hetohet kush...
SHBA – Është një histori e ëmbël për një dre të ri që gjen dashurinë dhe miqësinë në një pyll. Por përralla origjinale e Bambit , e përshtatur nga Disney në 1942, ka fillime shumë më të errëta, si një roman ekzistencial rreth persekutimit dhe antisemitizmit në Austrinë e viteve 1920.
Sipas The Gaurdian, një përkthim i ri kërkon të ripohojë kryeveprën e Felix Salten-it të vitit 1923 në letërsinë për të rritur dhe të ndriçojë sesi Salten po përpiqej të paralajmëronte botën se hebrenjtë do të terrorizoheshin, çnjerëzoheshin dhe vriteshin në vitet në vijim. Larg nga të qenit një histori për fëmijë, Bambi ishte në fakt një shëmbëlltyrë për trajtimin çnjerëzor dhe pasigurinë e rrezikshme të hebrenjve dhe pakicave të tjera në atë që atëherë ishte një botë gjithnjë e më fashiste. Në vitin 1935, libri u ndalua nga nazistët, të cilët e panë atë si një alegori politike mbi trajtimin e hebrenjve në Evropë dhe e dogjën si propagandë hebreje.
“Por ajo që ndodh me Bambin në fund të romanit është fshehur, në një farë mase, nga korporata Disney që mori përsipër librin dhe e ktheu atë në një film patetik, pothuajse budalla, për një princ dhe një familje borgjeze. Romani i Salten, Bambi, një jetë në pyll , është krejtësisht ndryshe. Është një libër për mbijetesën në shtëpinë tuaj. Që nga momenti i lindjes, Bambi është nën kërcënim të vazhdueshëm nga gjuetarët që pushtojnë pyllin dhe sulmojnë pa dallim. Ata vrasin çfarëdo kafshë që duan”, tha Jack Zipes, profesor emeritus i letërsisë gjermane dhe krahasuese në Universitetin e Minesotës
Shumë shpejt bëhet e qartë se kafshët e pyllit po e kalojnë jetën e tyre me frikë dhe kjo e vë lexuesin vazhdimisht “në teh”. Të gjitha kafshët janë persekutuar. Dhe mendoj se ajo që e trondit lexuesin është se ka edhe disa kafshë që janë tradhtare, që ndihmojnë gjuetarët të vrasin. Pasi nëna e Bambit vritet, po ashtu edhe kushëriri i tij i dashur Gobo, i cili ishte bërë të besonte se ai ishte i veçantë dhe gjuetarët do të ishin “të sjellshëm” me të. Bambi gjithashtu pushkatohet, por mbijeton falë princit të vjetër, një dre madhështor që e trajton atë si një djalë (dhe mund të jetë edhe babai i tij). Por më pas, fatkeqësisht, edhe princi i vjetër vdes, duke e lënë Bambin krejtësisht “të zhveshur”. Bambi është vetëm, krejtësisht i vetëm… Është një histori tragjike për vetminë dhe vetminë e hebrenjve dhe grupeve të tjera minoritare. Ka një ndjenjë në fund se Bambi dhe të gjitha kafshët e tjera të egra në pyll janë thjesht të lindur për t’u vrarë. Ata e dinë se do të gjuhen – dhe e dinë se do të vdesin. Tema kryesore është: nuk ke zgjedhje. Salten, i cili kishte ndryshuar emrin e tij nga Siegmund Salzmann gjatë adoleshencës për të “zhvlerësuar” veten si hebre në shoqërinë austriake, të ardhurat e tij kryesore i fitoi si gazetar në Vjenë. Zipes mendon se mund të shihte drejtimin në të cilin po frynin erërat politike.
“Unë mendoj se ai e parashikoi Holokaustin . Ai kishte vuajtur shumë si djalë i ri nga antisemitizmi dhe në atë kohë, në Austri dhe Gjermani, hebrenjtë u fajësuan për humbjen e Luftës së Parë Botërore. Ky roman është një apel për të thënë: jo, kjo nuk duhet të ndodhë”, tha ai.
Në një moment të romanit, dy gjethe në një pemë diskutojnë pse duhet të bien në tokë dhe pyesin veten se çfarë do të ndodhë me ta kur të bien. Këto gjethe flasin shumë seriozisht për pyetje vërtet të errëta që njerëzit kanë: ne nuk e dimë se çfarë do të ndodhë me ne kur të vdesim. Nuk e dimë pse duhet të vdesim. Duke shkruar një histori për kafshët dhe kafshët e egra, Salten mund të kapërcejë paragjykimet dhe paragjykimet negative që shumë prej lexuesve të tij mbanin për hebrenjtë dhe pakicat e tjera: “Kjo i mundësoi atij të fliste për persekutimin e hebrenjve aq lirshëm sa donte. Pa qenë didaktik, ai mund ta inkurajonte lexuesin të ndjente më shumë ndjeshmëri ndaj grupeve të shtypura dhe Bambi mund të vinte hapur në dyshim mizorinë e shtypësve të tyre. Shumë shkrimtarë të tjerë, si George Orwell, zgjodhën gjithashtu kafshët, sepse je më i lirë për të trajtuar problemet që mund t’i bëjnë lexuesit të ngrihen.
Përkthimi origjinal në anglisht, i cili u botua në 1928, zbuti antropomorfizmin e Salten-it dhe ndryshoi fokusin e tij në mënyrë që të kishte më shumë gjasa të kuptohej si një histori e thjeshtë konservimi për kafshët që jetonin në një pyll. Ky ishte versioni i lexuar nga Walt Disney, i cili i pëlqente historitë e kafshëve. Kur Gjermania aneksoi Austrinë në 1938, Salten arriti të ikte në Zvicër. Deri atëherë, ai ia kishte shitur të drejtat e filmit për vetëm 1000 dollarë një regjisori amerikan, i cili më pas ia shiti Disney-t: Salten vetë nuk fitoi kurrë asnjë qindarkë nga animacioni i famshëm. I hequr nga shtetësia austriake nga nazistët, ai i kaloi vitet e fundit i vetmuar dhe i dëshpëruar në Cyrih dhe vdiq në vitin 1945, si Bambi, pa një vend të sigurt për ta quajtur shtëpi.
(m.k/dosja.al)
Cila mendoni se është alternativa më e mirë:
SHBA – Autoritetet e Kalifornisë kanë mbyllur disa plazhe në kontenë San Luis Obispo pasi një 31-vjeçar u shpall i vdekur pas një “takimiR...
ITALI – Ditën e tretë me radhë, Italia raportoi shifra rekorde të rasteve të reja me koronavirus. Numri i të infektuarve më 25 dhjetor në Itali arriti në ...
GREQI– Një çift bashkëshortësh kanë ndërruar jetë të dy pranë njëri-tjetrit në ditën e Krishtlindjes. Ngjarja e rëndë mësohet të ketë ndodhur në Gr...
SERBI – Media serbe shkruan se përfundoi një fazë tjetër e modernizimit të forcave të armatosura SERBE, e cila përfshinte blerjen e një prej raketave anti...
MBRETËRI E BASHKUAR – Mbretëresha Elizabeth II e Anglisë risolli një mesazh në ditën e Krishtlindjeve pas një viti pikëllimi personal dhe kombëtar, q...
SHBA – Një person është arrestuar pas të shtënave që vranë dy burra në një restorant të njohur në Kentaki të enjten në mbrëmje.Sipas Abc news, departament...
IRAK – Një pjesëtari i grupit terrorist ISIS kanë publikuar një poster Krishtlindjesh ku shfaqen duke ekzekutuar Santa Claus. Teksti në poster u kërkonte ...
MAQEDONI E VERUT – Përfaqësues nga Odat Ekonomike në Maqedoninë e Veriut thonë se para se të vihet në zbatim marrëveshja për lëvizjen e lirë të punëtorëve...
KOSOVË – Ministria e Shëndetësisë në Kosovë (MSH) njoftoi ditën e sotme se gjatë 24 orëve janë regjistruar edhe 16 raste të reja të të infektuarve m...
KOSOVË– Një shpërthim ka ndodhur ditën e sotme në zyrat qendrore të një kompanie në Kosovë që merret me Distribuim me Energji Elektrike. Deri tani r...