Hodhi shokun e tij nga ura në kanalin e ujërave të zeza dhe fshehu krimin, zbardhen emrat e viktimës dhe autorit 10 Dhjetor...
"Vëllai i Veliajt hapi kompani me 100 euro, tani ka 32 milionë euro"/ Berisha: Paketën e emergjencës do e paraqesim te &cced...
Opinioni i Komisionit të Venecias për mandatin e Xhaçkës/ Bardhi: Konfirmon edhe njëherë që qëndrimi i...
Nuredin Dumani dëshmon mes tensioneve në GJKKO, rrëfen grabitjet në bashkëpunim me Talo Çelën: Goditi kam...
Nga Ardi Stefa
MOJ E BUKURA MORE
Kënga, pas së cilës fshihet historia dhe tragjizmi i një populli tragjik!
Sa herë e dëgjoj lotoj!
Sa herë e dëgjoj i dua dhe më shumë arbëreshët e Italisë, që ruajtën më mirë se ne gjuhën, zakonet, këngët, shpirtin arbëror.
Kryekënga- himn i tragjizmit, fatalitetit, dhembjes, pengut; monument i shpirtit shqiptar dhe tragjedisë sonë të përjetshme, thesari i trashëgimisë sonë.
“Moj e bukura More” është një ndër lirikat më të bukura të shkruara ndonjëherë për atdheun.
Por pas këtyre vargjeve fshihet një histori e rrallë, e trishtë dhe e shprehur aq bukur, sa rrallë herë mund të haset në këngët e asaj kohe.
Në shekullin XVI, një pjesë e banorëve të trojeve arbërore u detyruan të largoheshin drejt bregut tjetër të Adriatikut duke kërkuar atje paqen dhe lumturinë, që në trojet e tyre pushtuesi turk po ua mohonte.
Ata vinin nga Veriu dhe Jugu, nga Lindja dhe Perëndimi, nga fushat e malet e atyre trojeve me një bukuri të rrallë dhe shumë të lakmueshme dhe, veç të tjerash, bashkoheshin edhe në dhimbjen për lënien e atdheut.
Vuajtjet e përjetuara gjatë kësaj vale emigrimi përshkruhen më së miri në kronikat e kohës.
Papa Piu II i shkruante Dukës së Burgonjës, Filipit: “Nuk mund t’i shohë njeriu pa derdhur lot këta refugjatë nëpër limanet e Italisë të uritur e të zhveshur, të shpërngulur nga vatrat e tyre, që rrinë anës detit e ngrenë në qiell duart. Qajnë e vajtojnë në një gjuhë që s’ua marrim dot vesh.”
Në këtë dhimbje, duke kaluar ditët në vendet larg atdheut, nga shpirti i arbërve, që u larguan nga Moreja, lindi një ndër elegjitë më të bukura, lirikat më të ndjeshme të shprehura në disa vargje të magjishme.
Moreja është dhembja, që nuk na u nda për gjashtëqind vjet.
“Moj e bukura More” mbetet edhe sot si lajtmotivi i dhimbjes shqiptare ndër shekuj, kur ata, të detyruar, i kthyen atdheut shpinën, por në të lanë zemrën.
Dokument i kësaj kënge për herë të parë gjendet në dorëshkrimin e Kieutit botim i vitit 1708, më pas këtë material do ta ribotonte në librin e tij filologu arbëresh Dhimitër Kamarda (1821-1882), në vitin 1866.
Më poshtë është teksti i kësaj kënge i shkruajtur në shqip, por me alfabet grek:
Moj e bukura More,
si të lash e më s’të pash!
Si të lash, si të lash,
siç të gjeta ngë të lash!
Atje kam unë zotin At’,
atje kam unë zonjën Mëmë,
atje kam dhe tim vëlla,
të gjithë mbuluar,
të gjithë mbuluar,
të gjithë mbuluar nën dhe!
Ah, e bukura More!
Ndihmës-Sekretarja e Shtetit takoi Alibeajn, ndërsa Paloka deklaroi se ka firmosur peticionin kundër ambasadores Kim. Çfarë do të thotë kjo për PD?
Nga Elkier BushkolajFlorian Pervathi ne 2009, ishte vetem 5 vjec kur i vrane babain Gjonin dhe i plagosen rende te vellane, ndersa nena e tij, deshmitare e aten...
Nga Ola XamaNjë ditë më parë Ambasadorja e SHBA në Tiranë iu përgjigj pyetjeve mbi rezultatet dyvjeçare të punës së saj në Shqipëri, ku një nga prioritet...
Nga Gëzim BashaPax Ottomana në ShqipëriKryeministri i Shqiperise, sipas shtypit, paska postuar nje reagim ku satirizon bashkekombasit e shqetesuar prej përkimit...
TIRANË– Rama deklaronte se ishte faji i Presidentit që nuk bën detyrën për dekretimin e zgjedhjeve të pjesshme. Presidenti deklaronte se nuk do t’i d...
17 KALLNDOR 1468,554 vjet nga sot, Dheut tonë i vdiq Ora.Nuk ka datë e përvjetor që t’mos e mendoj madhështinë e Gjergjit, dhe madhështinë e gjindjes sime...
Nga Armida Plangarica ,Sociologe!-Si cdo fenomen banal , që 30 vitet e fundit në Shqipërinë e tranzicionit bëhet HIT dhe personat banalë quhen VIP , kështu dhe ...
Nga Genc Sejko‘Stop flogging a dead horse,’ është një shprehje në anglisht që në shqip përkthehet, ‘Ndalo fshikullimin e një kali të ngordhur’. Shprehja nënkupt...
Nga Pëllumb KullaTI, Robert Ndrenika, duhet ta ndjesh që kjo është një ditë e lumtur për njerëzit e tu të afërt, por edhe më shumë: është një ditë e bukur për a...
BRUKSEL – Auditorët e Bashkimit Evropian thanë se qindra milionë euro që blloku ka dërguar në gjashtë shtetet e Ballkanit Perëndimor, që kishin për qëllim...
Nga Desada MetajNa fal o Lea që të kemi mërzit aq shumë sa shkove u ankove prapë në Guardian!Po këtu në katundin tonë o Lea jemi pak ziliqarë për suksesin tênd....
