LIVE UPDATES
Aktualitet

ISHP jep këshilla: Si të mos e ngatërroni Covid19 me linë e majmunëve, kujdes me ushqimet e ndenjura

Tomini tha se ISHP e ka kapacitetin laboratorik dhe njerëzor për të arritur që të ekzaminojë të gjitha sëmundjet infektive por edhe respiratore, të stinës së verës.

11 Qershor 2022, 20:16 Nga F.M
ISHP jep këshilla: Si të mos e ngatërroni Covid19 me linë e
Eugena Tomini

TIRANË- Eugena Tomini, drejtoresha e Institutit për Shëndetin Publik ka qenë e ftuar në emisionin ‘Kjo Javë’ në News24, ku ka folur për sëmundjet infektive si Covid19 dhe lia e majmunëve që është kthyer në një rreyik serioz në Europë, por ende nuk është raportuar të ketë mbërritur në vendin tonë.

Tomini tha se ISHP e ka kapacitetin laboratorik dhe njerëzor për të arritur që të ekzaminojë të gjitha sëmundjet infektive por edhe respiratore, të stinës së verës.

E pyetur se çfarë testimesh është duke realizuar aktualisht ISHP, Tomini u përgjigj duke thënë: “Realisht instituti i shëndetit publik ka pasur historikun e një game të tërë ekzaminimesh të kryera. Vetë prezenca e Covid solli privim të mosshfaqjes të virozave të tjera respiratorë, por ISHP nuk i ka ndërprerë ekzaminimet për agjentët e tjerë viralë. Laboratori i onkologjisë e ka të gjithë kapacitetin për ekzaminime qoftë për gripin, edhe për linë e majmunit janë kapacitetet njerëzore dhe laboratorike prezente”.

Si është situata me ujin, a ka bërë ISHP testime së fundmi?

Tomini: Situata me ujin është e qëndrueshme, stabël për të gjitha parametrat mikrobik. Jo nuk kemi asnjë situatë emergjente apo shpërthimi që nga momenti i një shpërthimi në Krujë në 2021. Situatë e qete epidemologjike në lidhje me analizat dhe ekzamimin e ujit. Kemi ekspertizë në lidhje me zhurmat dhe ndotjen akustike. Vijojmë të kryejmë monitorimin e ndotësve të ajrit. Është një gamë e tërë monitorimesh që ISSH kryen. Kemi programin e depistmit të kancereve. Programet për diabetin. Nuk ka ekzaminime që nuk kryehn nga ISHP. Nuk kemi asnjë ngërç për ekzaminimet që kryhen aktualisht.

Si kryhen testimet tani me këtë intensitet që është COVID19?

Tomini: Që nga periudha e  valës së Omicron sigurisht që situata ka progresuar drejt një situate normale. Për më shumë se 16 javë kjo situatë ka luhatje minimale me numrin e rasteve dhe të ndjekjes së kontakteve. Vazhdon e njëjta situatë për ndjekjen e virusit, me rapid teste dhe ekzaminime. Ekzaminimet në rastin e raportimeve kryhen brenda 24 orëve dhe nuk   mund të krahasohemi kurrë me rastin e Omricon.

Si jemi me nivelin e testimeve?

Tomini: Kemi të njëjtat nivele testimi me Bullgarinë, Kosovën apo Slloveninë në 100-150 testime për 1 milionë banorë. Alerti nuk duhet të mënjanohet, sepse turizmi do të jetë në pikun e vetë. Do të kemi lëvizshmëri të turistëve. Pavarësisht se duket një moment shpërqendrimi nuk duhet të ulet vigjilenca. Covid ende merr jetë njerëzish, pavarësisht se kemi incidencë të ulët. Sigurisht aktualisht është një fluks tepër i ulët por kontakti i drejtpërdrejte me mjekun e familjes, që ka të gjithë kapacitetin për kryerjen e testimeve, e ka ulur fluksin te 127.

Ka pasur raste që edhe Covid është shoqëruar me puçra. Kur duhet të alarmohemi ne, pasi mund të ngatërrohen dy viruset?

Alergjitë nga medikamente, fenomenet e rashit apo daljes së pikave të vogla në lëkurë, mund të shfaqet edhe nga gjendja virale, përdorimi i paracetamolit ose aspirinës, por edhe virozat e tjera respiratore të sezonit. Por kontakti me mjekun e familjes bën diferencën, pasi testimi sjell gatishmërinë ndaj sëmundjeve që shoqërohen me rash apo temperaturë.

Çfarë duhet të bëjmë për t’u kujdesur në verë?

Sigurisht kujdesi është për të gjitha fashat e grupmoshave. Respketimi i orareve për daljen në oraret e të nxehtit. Duhet të dalim në oraret e mëngjesit, por edhe kujdesi ndaj ushqimit, që shoqërojnë me baktere çrregullime. Mos të konsumojmë ushqime të ndenjura jashtë kushteve të mirëmbajtjes. Edhe mosha pediatrike është shumë fleksbilël në periudhën e verës . Duhet të konsultohemi me mjekun pediatër dhe qendrat shëndetësore. S’duhet neglizhuar asnjë rast.

Më tepër tonalitet janë bakteriale kryesisht por mund të kemi dhe atë flu-light që i themi ne rrufa që ka përvijuar nga vera. Bëhet një diferencë me rrufën stinore që përvijon nga pranvera. Duhet pasur vëmendje ndaj çrregullimeve diarreike. Kujdesi gjithmonë në kontekst me mjekun e familjes për moshën deri në 5 vjeç.

Sigurisht në sezonin e verës rehidrimi dhe marrja e lëngjeve të freskët dhe zarzavateve është i rëndësishëm për të pasur një shëndet sa më të mirë. Të mos ruajmë dhe të mos përdorim ushqime të ditës së nesërme që nuk janë mbajtur në kushtet e duhura frigoferike. Disa mbetje të ushqimeve të gatuara një ditë më përpara mund të bëjnë kontaminim e produkteve të tjera në frigorifer. Kujdesi hidrik, larja dhe konsumi i i tyre në mënyrë sa më të shpejtë na privon nga çrregullimet gastro-ongostrinale.

Marrë nga Balkanweb

eugena tomini lija e majmuneve

Sondazh

Poll

Krimi në Bulqizë/ Fqinji: Po hante bukë në banesë kur erdhën dy makina!

Krimi në Bulqizë/ Fqinji: Po hante bukë në banesë kur erdhën dy makina!

Dosja "Gjici"/ Zv.kryetari i bashkisë së Kukësit shkon në SPAK

Newsroom 11 |XAMA: LAJMI I FUNDIT FAKE QË PASHË, ISHTE PËR MUA

Newsroom 11 |XAMA: KËSHILLË QYTETARËVE- MOS LEXONI VETËM NJË BURIM

Newsroom 11 | XAMA: GAZETARËT NUK SHKRUAJNË ME EMËR, KJO S'ËSHTË ETIKE

Xama në Newsroom: Lajmet e rreme përhapin panik! Më akuzuan se kisha marrë para për një shkrim

Muka në Newsroom: Në Shqipëri ka portale gjobaxhie, u bëjnë shantazh njerëzve

Xama në Newsroom: Fake News shpërndahet më shumë në Facebook e Tik Tok! Gazetarët të shkruajnë emrin

Newsroom 11 |Kush prodhon lajme të rreme në Shqipëri

Newsroom 10 |SENJA: NE S'REAGOJMË NDAJ GJUHËS SË URREJTJES

Newsroom 10 |HAZIZAJ: 'ÇOHU ENVER', PJESË E GJUHËS SË URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ KEMI MARRËVESHJE PËR TË MBROJTUR 'VIKTIMAT'

Newsroom 10 |HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES KA SHKAKTUAR DHE KRIME

Newsroom 10 |GAZETARI: GJUHA E URREJTJES, PJESË E SHOQËRISË

Newsroom 10 |HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES, E FRIKSHME NË SHQIPËRI

Vidhnin në banesa duke përdorur çelësa të klonuar, vihet në pranga 1 person,nje tjeter në kërkim

Newsroom 10 |GJUHA E URREJTJES PËRDORET NGA POLITIKA, AMA TË KONTROLLOJË GJUHËN E URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ: STEREOTIPET NXISIN GJUHËN E URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES LUFTOHET ME EDUKIM

Newsroom 10 | Gjuha e urrejtjes në media, si dhe kush e shpërndan?

Ndryshimet në PS/ Gjiknuri: S'është fundi, por fillimi i diçkaje të re.

Inceneratorët/ S’kam dhënë asnjë kontratë pa garë, ato janë publike!

Ndihet 'i shitur' nga Rama? Gjiknuri: Nuk ndjej braktisje, kam komunikim me të prej 20 vitesh

Klosi: Kemi primare reformimin e partisë, PS synon mandatin e katërt

U shkarkua si Sekretar i Përgjithshëm, Gjiknuri: PS edhe kur fiton, refekton!

Digjet shtëpia në Shkodër, në banesë ndodhej një i moshuar, përfundon në spital

Vazhdon përplasja në PD! Basha kërkon mbledhjen e Komisionit të Etikës për të, Bardhi: Shenjë humbje

Vrasja e Jetmirës/ Autori u dënua me 28 vite burg, nëna e viktimës: Duhet dënim përjetë!

Newsroom 9 | Kallanxhi: Threads? S`besoj se do zgjasë shumë

Newsroom 9 | Eksperti i IT: Mos merrni për bazë asgjë thuhet në rrjet

Newsroom 9 | Gazetarja: po ndodhin vrasje nga tik tok

Newsroom 9 | Eksperti i IT: Fake News dallohet vetëm po të jemi kritikë

Newsroom 9 | Kallanxhi: Shqiptarët besojnë gjithçka shohin në rrjet

Newsroom 9 | Eksperti i IT, Tomi Kallanxhi: Tik Tok ka "fake news" sepse s'ka censurë

Newsroom 9 | Gazetarja: Shqipëria do kohë të përshtatet me Tik Tok

Newsroom 9| Eksperti i IT: Çdo rrjet është i përkohshëm, duhet të kujdesemi për vlerat

A mund të mbyllet TikTok për Shqipërinë? Flet për Newsroom eksperi i IT

Fëmija mbyllet brenda në shtëpi, nëna e alarmuar njofton zjarrfikësit, NDËRHYRJA nga ballkoni

Newsroom/ Karabolli: Shqipëria do kohë të përshtatet me TikTok, e provuan edhe gazetarët, s’ia dolën

Newsroom 9 |Tik-Tok Kultura, platformë krijimi apo dizinformimi?

Shoqata e Biznesit: Rënia e euros po na falimenton, BSH po fsheh atë që po ndodh!

Vasili në SPAK/ Meta: Asnjë shqetësim me drejtësinë, por afera e inceneratorëve

'Jemi pro protestave'/ Takoi Berishën, Meta: Do bashkëpunojmë për sezonin e ardhshëm parlamentar

Proteste per guroren

Tragjedi në Gramsh! Mbyten në Liqenin e Banjës, polumbarët nxjerrin trupat e babait dhe 2 djemve

“Rama ik” thirrje ne Rogozhine

Veliaj shthur gojën për kandidatin e Rrogozhinës: Ik o bixhozxhi, për sumën tate paske lekë!

VIDEO/ Veliaj shthur gojën për kandidatin e Rrogozhinës: Ik o bixhozxhi, për sumën tate paske lekë!

Newsroom 8 | MJEKU: EDHE UNË BËRA THIRRJE TË FIKEJ TV

Newsroom 8 | FJONA ÇELA: MEDIAT OPOZITARE U DISKRIMINUAN