LIVE UPDATES
Aktualitet

Spiunë apo blogerë? BIRN: Ngrihen akuza ndaj rusëve, spraji i përdorur ishte i ndaluar në Shqipëri

Drejtuesi i Prokurorisë së Elbasanit, Kreshnik Ajazi i tha BIRN se ndaj tre të ndaluarve ishte firmosur urdhër arresti për akuzën e “Sigurimit të informatave sekrete me karakter ushtarak apo të çdo lloji tjetër, me qëllim që t’i jepen një fuqie të huaj,” i parashikuar nga neni 214 i Kodit Penal.

22 Gusht 2022, 07:17 Nga A.B

Spiunë apo blogerë? BIRN: Ngrihen akuza ndaj rusëve, spraji i

Dy shtetas rusë dhe një i tretë nga Ukraina do të përballen në Shqipëri me akuza spiunazhi, pas ndalimit të bujshëm mbrëmjen e së shtunës që pasoi përplasjen e tyre me rojet ushtarake të uzinës së armëve në Çekinë të Gramshit.

Drejtuesi i Prokurorisë së Elbasanit, Kreshnik Ajazi i tha BIRN se ndaj tre të ndaluarve ishte firmosur urdhër arresti për akuzën e “Sigurimit të informatave sekrete me karakter ushtarak apo të çdo lloji tjetër, me qëllim që t’i jepen një fuqie të huaj,” i parashikuar nga neni 214 i Kodit Penal.

Ata akuzohen gjithashtu për “mbajtje pa leje të armëve të ftohta” dhe “kundështim me forcë të punonjësit që kryen një detyrë shtetërore”.

“Hetimet janë ende në proces dhe prokuroria po bashkëpunon me partnerët e Shqipërisë në lidhje me grupin,” shtoi Ajazi.

Tre të arrestuarit u identifikuan si Svetlana Timofeeva, 33 vjeç nga Rusia, Mikhail Zorin, 23 vjeç nga Rusia dhe Fjodor Mihajlov nga Ukraina. Ata u arrestuan pasi Zorin refuzoi t’i bindej një urdhri të rojes ushtarake në uzinën e armëve, ndërsa kishte hyrë brenda territorit të ruajtur. Zorin po ashtu, sipas policisë, kundërshtoi fizikisht përpjekjen e ushtarakëve për ta ndaluar. Prokuroria thotë se ai përdori lëndë “neuro-paralizuese” kundër dy ushtarakëve.

Sipas kreut të Prokurorisë së Elbasanit që po ndjek çështjen, lënda i përkiste në dukje një kategorie që ishte e ndaluar të mbahej pa leje në Shqipëri, por ai shtoi se ajo do t’i “nënshtrohej ekspertizës”.

Incidenti i ndodhur në Gramsh ngjalli reagime të menjëhershme dhe fitoi vëmendje ndërkombëtare për shkak të luftës në Ukrainë. Presidenti i Republikës, Bajram Begaj tha se po e ndiqte me vëmendje rastin, ndërsa ambasadorja e SHBA në Tiranë tha se ata mbështesnin Shqipërinë dhe prisnin që ngjarja të zbardhej.

Opozita dhe kryeministri Edi Rama shkëmbyen gjithashtu akuza të ndërsjellëta; ndërsa e para i mëshoi mungesës së sigurisë në repartet e rëndësishme ushtarake, shefi i qeverisë fajësoi opozitën se po e përdorte incidentin për interesat e veta.

Screenshot nga Instagrami i Svetlana Timofeeva e njohur si Lana Sator në uzinën e Poliçanit në vitin 2019.
Screenshot nga Instagrami i Svetlana Timofeeva e njohur si Lana Sator në uzinën e Poliçanit në vitin 2019.

Ndryshe nga jehona dhe dyshimet për spiunazh, tre të ndaluarit e identifikojnë veten si blogerë dhe fotografë urbanë dhe i mohojnë akuzat. Ata kanë pretenduar se janë pjesë e të ashtuquajturit “Urbanex” dhe kanë fotografuar edhe më herë mjedise të ndaluara.

Timofeeva ka një karrierë si fotografe dhe e ka vizituar Shqipërinë edhe të paktën dy herë të tjera. Bazuar në fotot e publikuara në faqen e saj në Instagram nën emrin Lana Sator, ajo ka hyrë në uzinën e armëve në Poliçan në mars 2019, në të cilën ka gjetur arka fishekësh e predhash të demontuara dhe  paisje të braktisura. Timofeeva po ashtu ka publikuar në vitin 2018 foto nga baza ajrore në Kuçovë dhe foto të tunelit ku mbahen pjesë të helikopterit EC-145, i rrëzuar në Malësi të Madhe në vitin 2016 duke shkaktuar vdekjen e dy oficerëve të forcave ajrore.

Edhe Sorin, i cili akuzohet se reagoi dhunshëm ndaj ushtarakëve, duket se ndan në rrjetet sociale të njëjtin pasion. Postimet e tij në faqen Telegram sugjerojnë se Sorin mund të ketë hyrë në Shqipëri në fillim të gushtit, ndërsa në 8 gusht ka postuar foton e një fushe me automjete ushtarake, përfshi blinda të ndryshkur dhe braktisur, që identifikohet të jetë në Pocestë të Maliqit.

Në 12 gusht, ai ka publikuar foto të një arke me fishekë, që thotë se ndodhet në një uzinë nëntokësore të prodhimit të municioneve. “Kam dashur ta vizitoj këtë vend gjithmonë,” shkruan ai, ndërsa tregon se disa prej fishekëve ishin të paplasur. Fotoja e fundit daton më 17 gusht dhe sipas gjeolokacionit rezulton të jetë bërë në rrugën “Hafiz Podgorica” në Durrës.

Edhe i riu nga Ukraina, i cili drejtonte makinën, ka publikuar gjithashtu një sërë fotografish të rrënojave industriale.

Aleksandra K, një shtetase ruse që pretendoi se e njihte Timofeevan prej vitit 2006 i tha BIRN përmes Tëitterit se 33-vjeçarja ishte e famshme për fotografitë në vende të braktisura.

“Ajo ishte duke bërë atë që bën gjithmonë, duke bërë foto të mrekullueshme të objekteve për Instagramin e saj. Por është me të vërtetë një gjë budallaqe ta bësh këtë, ndërsa është një luftë duke ndodhur”, tha Aleksandra, ndërsa shtoi se fotografitë e saj ishin gjithmonë “në kufijtë e legalitetit”.

Megjithatë, Prokuroria e Elbasanit nuk e beson këtë version.

“Gjithmonë ka një histori mbulimi. Ata janë ose gazetarë, ose blogerë, ose fotografë,” tha shefi i Prokurorisë, Kreshnik Ajazi, ndërsa shtoi se kishte marrë vetë pjesë në pyetjen e të ndaluarve.

Ajazi shtoi se në objektet e sekuestruara, veç aparateve fotografikë, nuk kishte diçka që mund të veçohej si mjet spiunazhi, siç ishte spekuluar më herët në media.

Screenshot nga faqja në Telegram e Mikhail Sorin në një prej uzinave të armëve në Shqipëri në 12 gusht 2022.
Screenshot nga faqja në Telegram e Mikhail Sorin në një prej uzinave të armëve në Shqipëri në 12 gusht 2022.

Uzinat e armatimit dhe një sërë objektesh ushtarake që u braktisën pas rënies së diktaturës në Shqipëri janë ende në inventarët e Ministrisë së Mbrojtjes, por shumica e tyre nuk kanë ndonjë funksion.

Uzina mekanike në Çekinë të Gramshit ishte ndërtuar në fillim të viteve ’60 për të prodhuar armë këmbësorie, por vitet e fundit shërbente për demontimin e tyre. Ministri i Mbrojtjes, Niko Peleshi e relativizoi rolin e saj gjatë një vizite në spital, ku takoi dy ushtarakët e lënduar nga përplasja.

“Them ish, sepse prej vitesh ajo uzinë nuk ka aktivitet,” tha Peleshi, ndërsa shtoi se ngjarja duhej trajtuar me kujdes për shkak të dhunës që ishte përdorur dhe situatës globale.

I pyetur nga BIRN se sa të mbrojtura ishin këto ish-uzina të cilat ishin fotografuar edhe më herët nga të huaj, përfshi të ndaluarit, këshilltari për mediat i Ministrisë së Mbrojtjes, Fatjon Hoxhalli, pranoi se ato nuk kishin ndonjë mbrojtje të veçantë.

“Baza nuk është operative ka 30 vjet,” tha Hoxhalli.

Të njëjtën gjë pranoi edhe drejtori i Uzinës së Gramshit, Lorenc Zani, i cili udhëheq një grup prej 16 punonjësish që kryejnë herë pas here demontim municionesh brenda saj.

Madje, Zani shtoi se uzina nuk po përdorej prej kohësh as për demontim, se në të nuk kishte lëndë plasëse dhe se mbrohej vetëm me dy roje.

“Ne kemi pasur probleme financiare gjatë pandemisë dhe po ashtu me fillimin e luftës në Ukrainë, pasi varemi nga sasia e municioneve që na sjell Ministria e Mbrojtjes për demontim. Kjo situatë ka sjellë edhe mungesën e likujdimit të pagave për punonjësit, të cilët kanë patur vonesa,” tha Zani.

Edhe Ndriçim Balliu, kryeplak i fshatit tha se uzina ishte jashtë përdorimit dhe ruhej vetëm me dy ushtarë.

“S’e di çfarë mund të kërkohet në një uzinë në të tillë gjendje,” tha Balliu.

Kryeplaku thotë se po të kishte diçka për të mbrojtur, banorët do ta mbronin uzinën.  “Ne e kemi mbrojtur në 1997 si banorë, kur kishte tonelata armë e municione. Atëherë po mund të përbënte rrezik. Vetë fshati ia doli që uzina është edhe sot,” shtoi ai.

Por kreu i Prokurorisë së Elbasanit tha se ata kishin informacione të tjera dhe do të kërkonin masë sigurie me burg për tre të ndaluarit.

“Nuk është e rëndësishme se çfarë është për ne uzina, varet çfarë të tjerët mendojnë për të,” tha Ajazi, ndërsa shtoi se për momentin duhej “të ishte diskret”./REPORTER.al

ruset sulmojne uzinen e gramshit

Sondazh

Poll

VIDEO-VIRALE/ Po fliste në Rrugën e Salës, demokrati 'kapet mat' nga gruaja

VIDEO-VIRALE/ Po fliste në Rrugën e Salës, demokrati 'kapet mat' nga gruaja

"Injoranca nuk është argument" Nuk i pëlqeu pyetja, Rama prek në faqe gazetaren Ambrozia Meta

Del VIDEOJA, Elia godet Princ Lekën: Familja ime të ka mbajtur me bukë

VIDEO/ Noka i jep Spiropalit pankartën, Ministrja ofrohet ta mbaj para fytyrës

Publikohen pamjet nga brenda bazës ajrore të Kuçovës, Komandanti: E gatshme për stërvitjen e trupave

Tempulli 2/ Me kanabis gati për shitje dhe shuma parash, arrestohen 4 të rinj në Tiranë

Dalin pamjet nga kasollja ku u vra 50-vjeçari në Durrës

Kontrabandonin ilaçe dhe telefona, arrestohen dy persona në Tiranë, sekuestrohen 47 iPhone

I vunë flakën eskavatorit me vlerë 150 mijë euro, arrestohen 2 autorët e ngjarjes

Reshjet e shiut dhe borës në vend, policia: Moderoni shpejtësinë e mos kryeni parakalime të gabuara

Kampioni Alvin Karaqi mes lotësh: Për besë u ndjeva si Gjergj Kastrioti kur mora flamurin

'Dokumentar horror'/ Berisha publikon pamjet: Do ju paraqes terrorin që Bajrajt ushtruan më 14 maj

Krimi në Bulqizë/ Fqinji: Po hante bukë në banesë kur erdhën dy makina!

Dosja "Gjici"/ Zv.kryetari i bashkisë së Kukësit shkon në SPAK

Newsroom 11 |XAMA: LAJMI I FUNDIT FAKE QË PASHË, ISHTE PËR MUA

Newsroom 11 |XAMA: KËSHILLË QYTETARËVE- MOS LEXONI VETËM NJË BURIM

Newsroom 11 | XAMA: GAZETARËT NUK SHKRUAJNË ME EMËR, KJO S'ËSHTË ETIKE

Xama në Newsroom: Lajmet e rreme përhapin panik! Më akuzuan se kisha marrë para për një shkrim

Muka në Newsroom: Në Shqipëri ka portale gjobaxhie, u bëjnë shantazh njerëzve

Xama në Newsroom: Fake News shpërndahet më shumë në Facebook e Tik Tok! Gazetarët të shkruajnë emrin

Newsroom 11 |Kush prodhon lajme të rreme në Shqipëri

Newsroom 10 |SENJA: NE S'REAGOJMË NDAJ GJUHËS SË URREJTJES

Newsroom 10 |HAZIZAJ: 'ÇOHU ENVER', PJESË E GJUHËS SË URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ KEMI MARRËVESHJE PËR TË MBROJTUR 'VIKTIMAT'

Newsroom 10 |HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES KA SHKAKTUAR DHE KRIME

Newsroom 10 |GAZETARI: GJUHA E URREJTJES, PJESË E SHOQËRISË

Newsroom 10 |HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES, E FRIKSHME NË SHQIPËRI

Vidhnin në banesa duke përdorur çelësa të klonuar, vihet në pranga 1 person,nje tjeter në kërkim

Newsroom 10 |GJUHA E URREJTJES PËRDORET NGA POLITIKA, AMA TË KONTROLLOJË GJUHËN E URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ: STEREOTIPET NXISIN GJUHËN E URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES LUFTOHET ME EDUKIM

Newsroom 10 | Gjuha e urrejtjes në media, si dhe kush e shpërndan?

Ndryshimet në PS/ Gjiknuri: S'është fundi, por fillimi i diçkaje të re.

Inceneratorët/ S’kam dhënë asnjë kontratë pa garë, ato janë publike!

Ndihet 'i shitur' nga Rama? Gjiknuri: Nuk ndjej braktisje, kam komunikim me të prej 20 vitesh

Klosi: Kemi primare reformimin e partisë, PS synon mandatin e katërt

U shkarkua si Sekretar i Përgjithshëm, Gjiknuri: PS edhe kur fiton, refekton!

Digjet shtëpia në Shkodër, në banesë ndodhej një i moshuar, përfundon në spital

Vazhdon përplasja në PD! Basha kërkon mbledhjen e Komisionit të Etikës për të, Bardhi: Shenjë humbje

Vrasja e Jetmirës/ Autori u dënua me 28 vite burg, nëna e viktimës: Duhet dënim përjetë!

Newsroom 9 | Kallanxhi: Threads? S`besoj se do zgjasë shumë

Newsroom 9 | Eksperti i IT: Mos merrni për bazë asgjë thuhet në rrjet

Newsroom 9 | Gazetarja: po ndodhin vrasje nga tik tok

Newsroom 9 | Eksperti i IT: Fake News dallohet vetëm po të jemi kritikë

Newsroom 9 | Kallanxhi: Shqiptarët besojnë gjithçka shohin në rrjet

Newsroom 9 | Eksperti i IT, Tomi Kallanxhi: Tik Tok ka "fake news" sepse s'ka censurë

Newsroom 9 | Gazetarja: Shqipëria do kohë të përshtatet me Tik Tok

Newsroom 9| Eksperti i IT: Çdo rrjet është i përkohshëm, duhet të kujdesemi për vlerat

A mund të mbyllet TikTok për Shqipërinë? Flet për Newsroom eksperi i IT

Fëmija mbyllet brenda në shtëpi, nëna e alarmuar njofton zjarrfikësit, NDËRHYRJA nga ballkoni