LIVE UPDATES
Editorial

Analiza: A është Edi Rama i Shqipërisë Erdogani i Ri?

Kur Erdogan fitoi zgjedhjet më pas, zyrtarët e Shtëpisë së Bardhë dhe të Departamentit të Shtetit e mbështetën atë.

26 Prill 2024, 21:45 Nga Michael Rubin
Analiza: A është Edi Rama i Shqipërisë Erdogani i Ri?
Edi Rama dhe Rexhep Tajip Erdogan

TIRANA- Pothuajse një çerek shekulli më parë, Rexhep Tajip Erdogan vizitoi Uashingtonin. Ish-zyrtari i mbrojtjes i epokës së Reganit, Richard Perle, e prezantoi atë në Shtëpinë e Bardhë, duke pohuar sinqeritetin e tij si një demokrat dhe reformator. Kur Erdogan fitoi zgjedhjet më pas, zyrtarët e Shtëpisë së Bardhë dhe të Departamentit të Shtetit e mbështetën atë. Presidenti Xhorxh W. Bush, për shembull, i tha Erdoganit : "Unë e vlerësoj shumë shembullin që ka dhënë vendi juaj se si të jesh një vend mysliman dhe në të njëjtën kohë një vend që përqafon demokracinë, sundimin e ligjit dhe lirinë."

Ndërkohë, Sekretari i Shtetit, Colin Powell, e përshkroi Turqinë si "një demokraci myslimane që jeton në paqe me miqtë dhe fqinjët e saj". Një mendim i tillë dëshiror vazhdoi për vite me radhë, ndërsa zyrtarët amerikanë përshkruan Erdoganin për të cilin ata dëshironin dhe jo Erdoganin që ekzistonte në të vërtetë. Ndërsa një brez diplomatësh amerikanë vlerësuan reformat e supozuara demokratike të Erdoganit, ai e ktheu Turqinë në një nga shtetet policore më të egra të Evropës.

Neglizhenca diplomatike pati pasoja. Turqia ka rënien e pestë më të madhe në renditjen e Freedom House gjatë dekadës së fundit, madje më e madhe se Hong Kongu pasi Kina komuniste copëtoi garancitë e atij territori. Shkalla e vrasjeve të grave është rritur mbi 1400 për qind. Liritë e shtypit janë inekzistente. Larg mbrojtjes së interesave perëndimore, Erdogan i afrohet Rusisë dhe Iranit dhe përqafon liderët terroristë.

Pyetja tani është nëse Uashingtoni dhe partnerët e tij evropianë kanë nxjerrë ndonjë mësim. Konsideroni Shqipërinë. Më 11 shtator 2013, Edi Rama mori detyrën si kryeministri i 12-të i Shqipërisë pas Luftës së Ftohtë. Kur Presidenti Barack Obama dhe Zëvendës Presidenti Joe Biden takuan më pas Ramën, ata vlerësuan udhëheqjen e tij, përpjekjet e tij për sigurinë dhe stabilitetin në Ballkan dhe promovimin e tolerancës fetare. Sekretari i Shtetit, John Kerry, ishte i paqartë gjatë një vizite në Tiranë në vitin 2016.

"Presidenti Obama, unë dhe populli amerikan jemi shumë mirënjohës për lidershipin që po ofroni dhe për përpjekjet e ekipit tuaj që jo vetëm të kujdeset për Shqipërinë dhe interesat e Shqipërisë, por për të përqafuar një grup të gjerë vlerash që na përcaktojnë të gjithëve", i tha ai Ramës.

Në shkurt 2020, Sekretari i Shtetit Mike Pompeo vlerësoi mbështetjen e supozuar të Ramës për reformat në drejtësi. Ashtu si me Erdoganin , megjithatë, pyetjet rreth donacioneve të paligjshme në sistemin politik amerikan depërtojnë.

Megjithatë, ka shenja që Rama e sheh veten si një Erdogan të ri. Këtu duhet të jetë një paralajmërim rasti i Fredi Belerit. Më 12 maj 2023, dy ditë para zgjedhjeve bashkiake në Shqipëri, forcat shqiptare  arrestuan Belerin, një grek etnik që kërkonte kryebashkiakun e Himarës, një qytet në rivierën shqiptare. Akuzat ishin të dyshimta. Prokurorët e aparatit të Ramës akuzuan Belerin se kërkon të blejë katër vota për një total prej rreth 320 dollarë. Votuesit i panë akuzat si një përpjekje cinike për të mënjanuar një kandidat të opozitës dhe për t'i hequr komunitetit etnik grek të Shqipërisë kontrollin mbi pronat e paluajtshme gjithnjë e më të vlefshme që bashkëpunëtorët e Ramës shpresonin të zhvillonin. Beleri fitoi, por Rama nuk pranoi ta lejonte atë në detyrë.

Paralelet me Turqinë janë mahnitëse. Së pari, Erdogan fabrikoi gjithashtu akuza për parregullsi financiare për të mënjanuar kundërshtarët politikë dhe për të konfiskuar pronat e tyre. Së dyti, ai do të përdorte mjete të dyshimta gjyqësore për të penguar pakicat etnike që të merrnin postet që fituan. Për vite, megjithatë, Erdogan nuk pësoi asnjë pasojë diplomatike për veprimet e tij; Të bindur në të vërtetën e qëndrimit të tyre rreth asaj se si Erdogan ishte një reformist, diplomatët amerikanë madje do ta zbardhnin abuzimin. Pak më shumë se një dekadë më parë, për shembull, Obama lavdëroi Erdoganin në Sabah , duke injoruar se lideri turk sapo kishte konfiskuar letrën dhe ia kishte transferuar dhëndrit të tij. Gabimi i Obamës nuk ishte vetëm i tij; ai ishte mbështetur te diplomatët që pinin Kool-aid-in e Erdoganit.

Ashtu si Erdogani, Rama është taktik. Ai e kupton se, për sa kohë diplomatët dhe zyrtarët kryesorë në Uashington dhe Bruksel e shohin atë si një reformator, siç bënin dikur Erodganin, ata do ta lejojnë Ramën të përdorë gjykatat për të synuar opozitën politike. Fakti që ish-ambasadorja Yuri Kim e injoroi abuzimin e Ramës teksa ajo manovronte për një postim pasues në Ankara ishte qershia mbi tortë. Uashingtoni nuk duhet të bëjë të njëjtin gabim dy herë. Më shumë se bashkëpunimi i sigurisë në Ballkan është në rrezik. I lënë i pakontrolluar, erdoganizmi jep metastaza dhe pason abuzimet dhe destabiliteti. Është koha të gjykojmë Ramën nga veprimet e tij, jo nga spin, dhe ta shpallim Belerin të burgosur politik.

 

 

edi rama rexhep taip erdogan

Sondazh

Poll
Editorial 20 Prill 2024, 10:34 Ditmir Bushati

Spiralja e rrezikshme e përshkallëzimit

foto ilustruese Fundjavën e kaluar Irani ndërmorri një sulm të drejtpërdrejtë kundër Izraelit, përmes ​​qindra dron...

Editorial 14 Prill 2024, 14:39 Kostana Morava

Lufta nuk filloi, testi i njeriut po

  Kostana Morava   Mbrëmë e kam gdhirë me sytë në platformën X(Twitter) duke përjetuar live çdo momen...

Editorial 20 Mars 2024, 12:49 Lutfi Dervishi

Pastrimin e parave e bëjnë pastrueset!

Lutfi Dervishi Një ngjarje që do të hyjë në analet e historisë si ‘Gjyqi i Shekullit’, ndodhi sot në Tiran&...

Situatë alarmante në Vlorë! Rrjedha e ujit merr para një qytetare

Situatë alarmante në Vlorë! Rrjedha e ujit merr para një qytetare

Berisha: Unë do të jem i pranishëm edhe njëherë në krah të çdo protestuesi

Mesazhet në telefonin e Bardhit/ Berisha: Fabrikim i nisur nga SPAK dhe zyrat e Ramës!

Refuzimi i komisionit ‘Xhafaj’ nga institucionet e drejtësisë/ Berisha: Luftë klanesh

Berisha: SPAKU i partisë është shndërruar në instrumentin më të shëmtuar të narkoshtetit shqiptar

"Qëllimet tona janë qëllimet demokratike"/ Berisha: Beteja jonë gjer në krijimin e qeverisë teknike

21 janari u ndërtua mbi një mashtrim/ Berisha:7 tetori, dita për të hapur dyert e zgjedhjeve të lira

Protesta e 7 tetorit/ Berisha drejtuar policisë: Mjerë ai që provokon qytetarët dhe zemërimin e tyre

Qeveria teknike/ Berisha: Ne jemi të bindur se Rama nuk e do këtë, por ne nuk do heqim kurrë dorë

Berisha: Të bashkohemi në Tiranë në marshimin tonë për qeveri teknike, zgjedhje të lira

Protesta e 7 tetorit/ Berisha: Të gjithë marshim në Tiranë për të drejtat tona më themelore

Deputetët e opozitës sjellin manekinë me fotot e Olsi Ramës dhe Geron Xhafës të veshur si të burgos

Manekinë me foto e vëllezërit Rama dhe Xhafaj të veshur si të burgosur, Noka u vendos flakën

Gjithçka me votat e mazhorancës, mbyllet seanca plenare në Kuvend brenda pak minutave

Opozita u la jashtë!71deputetë të pranishëm në Kuvend, mazhoranca voton dy projektligje në rend dite

“Nuk meritojnë të trajtohen në atë mënyrë”/ Spiropali shpreh mirënjohje për Gardën

Salla gjysëm e boshatisur, nis seanca plenare në Kuvend

U godit me këmbën e karriges, Spiropali: Më ruajti fati dhe paaftësia e goditësit

Deputeti socialist shfrenon gojën: Nuk ka bir kurve të më ndalojë mua

Peleshi futet në Kuvend, Noka dhe Bardhi: Keni shpallur armik opozitën!

"Mos më prek me dorë!' Përplasje fizike mes Gardës dhe deputetëve të PD-së para Kuvendit

“Tmerr ka Rama nga opozita", dyert e Kuvendit me zinxhirë, Noka: Bunkerizohet parlamenti

Garda bllokon hyrjen, deputetët e PD-së mblidhen përballë tyre, Toni Gogu pret në radhë

Rama në takimin me kandidatë e rinj për deputetë: Bora u bë e famshme se u bë meme si fillim

Djegia e karrigeve nga opozita dhe kaosi në Kuvend, Rama: Shenjë revolte kundër një vendimi gjykate

Kaosi në Kuvend, momenti kur gardisti shpëton Spiropalin nga sendet e hedhura drejt saj

Bardhi godet Spiropalit me këmbën e karriges, punonjësi i gardës i del në mbrojtje

"Zjarri opozitar do të duhet të nisë sot", Sula: Rama dhe Xhafaj kanë bërë hakmarrje primitive

"Ka shitur Shqipërinë "/ Çupi: Nuk ka asnjë lloj normaliteti me Edi Ramën

Gjekmarkaj: Në 7 tetor do të jemi në rrugët e Tiranës për të mbrojtur demokracinë!

"Sa herë të ketë parlament e njëjta panoramë do të jetë", Noka: Pa qeveri teknike, nuk ka qetësi

Çfarë ndodhi në sallën e Kuvendit, përplasja fizike mes Flamur Nokës dhe Petro Koçit

Kaosi në Kuvend, Spiropali ndërpret seancën plenare

Spiropali lexon vendimin për Salianjin, deputetët e PD-së hedhin sende drejt kryetares së Kuvendit

Nis seanca plenare, deputetët e opozitës mblidhen te foltorja

Rikthehet kaosi në Kuvend, mbyllet seanca plenare

Deputetët e PD-së djegin karriget e tyre jashtë Kuvendit: Edi Rama ka djegur shtetin

Seanca nis me përplasje dhe tension, deputetët e PD-së nxjerrin karriget jashtë Kuvendit

Berisha fton qytetarët në mosbindje civile:7tetor në ora6,Tirana do jetë vrima e miut e qeveritarëve

Berisha: Beteja më 7 tetor është beteja e jetës sonë! Do jetë dita e drejtësisë, e triumfit

Kryesia e PD-së ndryshon datën e protestës, miraton datën 7 tetor: Mospajtimi me të keqen

Berisha: Më 6 tetor, çdo opozitar, çdo shqiptar të largojë flamujt partiakë!

Berisha: Shqiptarët sot kanë kundër tyre qeverinë, presidentin, drejtësinë, narkoshtetin

Berisha: E vërteta është se me burgosjen e Salianjit, Rama nisi fushatën e terrorit ndaj opozitës

Berisha: Ervin Salianji u burgos sepse guxoi të bëjë detyrën e tij!

Cili do të jetë drejtuesi politik i qarkut të Elbasanit pas burgosjes së Salianji?Përgjigjet Berisha

Berisha: Deputetët e opozitës do të jenë në udhëheqje të mosbindjes civile edhe në parlament

Berisha: Salianji u tregoi shqiptarëve se vëllezërit Xhafa vazhdonin trafikun e drogës

Salianji mbërrin në burgun e Fierit, deputeti i PD-së: Do të jemi pranë tij

"Shqipëria me burgje politike"/ Berisha: Të bashkohemi në betejën për qeverinë teknike