LIVE UPDATES
Bota

Maldivet përballen me një krizë ekzistence, ishujt po zhduken

Sipas zyrtarëve, 71% e popullsisë mbështetet tek oqeani për të fituar jetesën.

27 Nëntor 2022, 22:53 Nga DOSJA
Maldivet përballen me një krizë ekzistence, ishujt po zhduken
Maldivet

MALDIVE- Ndërsa niveli i detit po rritet, vendet e ulëta si Maldivet përballen me një krizë ekzistence. Bota duhet të luftojë që t’i shpëtojë këta ishuj dhe komunitete përpara se ato të zhduken nën oqean. Plazhet e bukura në Maldive janë një parajsë e vërtetë. Por këto brigje ranore dhe komunitetet e këtushme përballen me një rrezik të madh – ndryshimin klimatik. Maldivet përbëhen nga 1200 ishuj të shpërndarë në një hapësirë prej 90 mijë kilometrash katrorë në Oqeanin Indian. Ishujt formojnë 26 unaza brezash koralorë, shumë prej të cilëve janë shndërruar në një destinacion të dëshiruar nga turistët. Koralet e Maldiveve ofrojnë habitatin e duhur për një mori gjallesash nënujore. Toka qëndron mesatarisht në vetëm 1.5 metra mbi nivelin e detit. Kjo do të thotë se ndryshimi klimatik krijon vështirësi për të gjithë vendin.

“Maldivet jo vetëm që janë një vend oqeanik, por edhe gjenden në lartësi shumë të ulët. Kemi pra një kombinim faktorësh. Kemi stuhira më të shpeshta. Kemi rritje të nivelit të detit. Dhe kemi valë të të nxehtit detar që po dëmton në disa raste koralet dhe këto komunitete”, thotë Dr. Lucy Woodall, shkencëtare në institutin britanik “Nekton”.

Ndryshimet klimatike kanë shkaktuar tashmë dëme. Në vitin 1998, një valë të nxehti në Oqeanin Indian ngriti temperaturat me 4-6 gradë Celcius, duke dëmtuar dhe zhdukur koralet. U deshën mbi 15 vjet që brezi koralor të rimëkëmbej. Një tjetër shkatërrim i tillë ndodhi në vitin 2016. Këto valë të nxehti pritet të bëhen gjithnjë e më të shpeshta dhe më të forta dhe ky habitat i çmuar ndoshta një ditë nuk do të rimëkëmbet dot më.

Shkencëtarët duan të studiojnë ujërat përreth për të kuptuar plotësisht se çfarë rrezikohet.

“Gjendemi në një situatë kur po humbasim breza koralorë, por nuk dimë se çfarë tjetër po humbasim. Kjo do të na jepte një mundësi për të kuptuar plotësisht situatën, për të dalë me një vlerësim të mundshëm se cili është ndikimi real i ndryshimit klimatik, si dhe i ndërtimeve përgjatë bregdetit dhe proceseve të tjera që po ndikojnë tek këto ujëra”, thotë Hana Amir, biologe e jetës detare në Maldive.

Sipas zyrtarëve, 71% e popullsisë mbështetet tek oqeani për të fituar jetesën.

“Shtrohet pyetja se çfarë do të bëjmë nëse goditemi nga skenari më i keq i mundshëm? Pasi peshkimi, turizmi dhe çdo e ardhur në vend është plotësisht e varur nga këta breza koralorë. Nëse ata shkatërrohen, çfarë do të bëjmë? Është paksa apokaliptike kur e mendoj, por mundësia është dhe e mendoj shpesh, në veçanti me pasojat e përshpejtuara të ndryshimit klimatik”, thotë zonja Amir.

Ajo do t’i bashkohet një ekipi shkencëtarësh që do të dokumentojnë jetën në thellësinë 1 mijë metra nën det. Të dhënat e mbledhura do ta ndihmojnë qeverinë që të mbrojë të paktën 20% të territorit oqeanik.

“Vendasit nuk kanë krijuar krizën klimatike dhe të biodiversitetit, por ata po i përjetojnë pasojat të parët. Ata shërbejnë për ne si një fanar në një tunel të errët. Duhet të kuptojmë se çfarë po i ndodh planetit dhe Maldiveve, të cilat janë një vend kaq i madh oqeanik. Mundemi t’i shqyrtojmë për pasojat e mundshme, si dhe për zgjidhjet që do të kemi”, thotë Oliver Steeds, drejtues i misionit studimor “Nekton”.

Ndryshimi klimatik pritet që vetëm të përkeqësohet. Një studim i ri i publikuar së fundmi në revistën “Communications Earth & Environment” konstaton se “i nxehti i rrezikshëm” që do të sjellin dekadat e ardhshme, do të godasë ndoshta pjesën më të madhe të botës me frekuencë të paktën tre herë më të madhe.

Marrë nga VOA

maldive

Sondazh

Poll

VIDEO-VIRALE/ Po fliste në Rrugën e Salës, demokrati 'kapet mat' nga gruaja

VIDEO-VIRALE/ Po fliste në Rrugën e Salës, demokrati 'kapet mat' nga gruaja

"Injoranca nuk është argument" Nuk i pëlqeu pyetja, Rama prek në faqe gazetaren Ambrozia Meta

Del VIDEOJA, Elia godet Princ Lekën: Familja ime të ka mbajtur me bukë

VIDEO/ Noka i jep Spiropalit pankartën, Ministrja ofrohet ta mbaj para fytyrës

Publikohen pamjet nga brenda bazës ajrore të Kuçovës, Komandanti: E gatshme për stërvitjen e trupave

Tempulli 2/ Me kanabis gati për shitje dhe shuma parash, arrestohen 4 të rinj në Tiranë

Dalin pamjet nga kasollja ku u vra 50-vjeçari në Durrës

Kontrabandonin ilaçe dhe telefona, arrestohen dy persona në Tiranë, sekuestrohen 47 iPhone

I vunë flakën eskavatorit me vlerë 150 mijë euro, arrestohen 2 autorët e ngjarjes

Reshjet e shiut dhe borës në vend, policia: Moderoni shpejtësinë e mos kryeni parakalime të gabuara

Kampioni Alvin Karaqi mes lotësh: Për besë u ndjeva si Gjergj Kastrioti kur mora flamurin

'Dokumentar horror'/ Berisha publikon pamjet: Do ju paraqes terrorin që Bajrajt ushtruan më 14 maj

Krimi në Bulqizë/ Fqinji: Po hante bukë në banesë kur erdhën dy makina!

Dosja "Gjici"/ Zv.kryetari i bashkisë së Kukësit shkon në SPAK

Newsroom 11 |XAMA: LAJMI I FUNDIT FAKE QË PASHË, ISHTE PËR MUA

Newsroom 11 |XAMA: KËSHILLË QYTETARËVE- MOS LEXONI VETËM NJË BURIM

Newsroom 11 | XAMA: GAZETARËT NUK SHKRUAJNË ME EMËR, KJO S'ËSHTË ETIKE

Xama në Newsroom: Lajmet e rreme përhapin panik! Më akuzuan se kisha marrë para për një shkrim

Muka në Newsroom: Në Shqipëri ka portale gjobaxhie, u bëjnë shantazh njerëzve

Xama në Newsroom: Fake News shpërndahet më shumë në Facebook e Tik Tok! Gazetarët të shkruajnë emrin

Newsroom 11 |Kush prodhon lajme të rreme në Shqipëri

Newsroom 10 |SENJA: NE S'REAGOJMË NDAJ GJUHËS SË URREJTJES

Newsroom 10 |HAZIZAJ: 'ÇOHU ENVER', PJESË E GJUHËS SË URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ KEMI MARRËVESHJE PËR TË MBROJTUR 'VIKTIMAT'

Newsroom 10 |HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES KA SHKAKTUAR DHE KRIME

Newsroom 10 |GAZETARI: GJUHA E URREJTJES, PJESË E SHOQËRISË

Newsroom 10 |HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES, E FRIKSHME NË SHQIPËRI

Vidhnin në banesa duke përdorur çelësa të klonuar, vihet në pranga 1 person,nje tjeter në kërkim

Newsroom 10 |GJUHA E URREJTJES PËRDORET NGA POLITIKA, AMA TË KONTROLLOJË GJUHËN E URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ: STEREOTIPET NXISIN GJUHËN E URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES LUFTOHET ME EDUKIM

Newsroom 10 | Gjuha e urrejtjes në media, si dhe kush e shpërndan?

Ndryshimet në PS/ Gjiknuri: S'është fundi, por fillimi i diçkaje të re.

Inceneratorët/ S’kam dhënë asnjë kontratë pa garë, ato janë publike!

Ndihet 'i shitur' nga Rama? Gjiknuri: Nuk ndjej braktisje, kam komunikim me të prej 20 vitesh

Klosi: Kemi primare reformimin e partisë, PS synon mandatin e katërt

U shkarkua si Sekretar i Përgjithshëm, Gjiknuri: PS edhe kur fiton, refekton!

Digjet shtëpia në Shkodër, në banesë ndodhej një i moshuar, përfundon në spital

Vazhdon përplasja në PD! Basha kërkon mbledhjen e Komisionit të Etikës për të, Bardhi: Shenjë humbje

Vrasja e Jetmirës/ Autori u dënua me 28 vite burg, nëna e viktimës: Duhet dënim përjetë!

Newsroom 9 | Kallanxhi: Threads? S`besoj se do zgjasë shumë

Newsroom 9 | Eksperti i IT: Mos merrni për bazë asgjë thuhet në rrjet

Newsroom 9 | Gazetarja: po ndodhin vrasje nga tik tok

Newsroom 9 | Eksperti i IT: Fake News dallohet vetëm po të jemi kritikë

Newsroom 9 | Kallanxhi: Shqiptarët besojnë gjithçka shohin në rrjet

Newsroom 9 | Eksperti i IT, Tomi Kallanxhi: Tik Tok ka "fake news" sepse s'ka censurë

Newsroom 9 | Gazetarja: Shqipëria do kohë të përshtatet me Tik Tok

Newsroom 9| Eksperti i IT: Çdo rrjet është i përkohshëm, duhet të kujdesemi për vlerat

A mund të mbyllet TikTok për Shqipërinë? Flet për Newsroom eksperi i IT

Fëmija mbyllet brenda në shtëpi, nëna e alarmuar njofton zjarrfikësit, NDËRHYRJA nga ballkoni