LIVE UPDATES
Bota

Konflikti Rusi-Perëndim: Europa Juglindore mes refuzimit e besnikërisë

10 Shkurt 2022, 07:08 Nga DOSJA
Konflikti Rusi-Perëndim: Europa Juglindore mes refuzimit e

Në kulmin e ashpërsimit të konfliktit me Rusinë, NATO shfaq shenjat e mungesës së unitetit si kurrë më parë. “SHBA dhe Mbretëria e Bashkuar janë për të treguar forcën, Gjermania, Franca e Italia theksojnë dialogun, kurse një grup i tretë rreth Bullgarisë, Hungarisë dhe Sllovakisë kërkon t’i rrijë larg konfliktit për stacionimin e trupave”, thotë Stefan Meister, ekspert në Shoqatën Gjermane për Politikën e Jashtme, DGAP për DW. Normalisht, Gjermania do duhej të ishte një nyjë lidhëse mes këtyre grupeve, por ky mungon për momentin, për shkak të dobësisë së lidershipit edhe në BE. “Kësaj i shtohet dobësimi nga populizmi, Trumpi dhe Brexit. Presidenti i Rusisë, Vladimir Putin përpiqet të përdorë këtë për të negociuar një rend të ri sigurie në Europë, pa SHBA”, analizon eksperti për Europën Lindore. Në këtë situatë vendet në juglindje të Europës, anëtare të NATO-s luajnë një rol të rëndësishëm.

Kroacia: “Në rast shkallëzimi tërheqje?”

E pikërisht nga ky rajon dëgjohen tone të çuditshme. Presidenti kroat, Zoran Milanoviç në fund të janarit shkaktoi reagime me deklaratën e tij, kur bëri të ditur tërheqjen e vendit të tij në rast të një konflikti me Ukrainën. “Në rast se vjen puna tek shkallëzimi, ne do të tërhiqemi deri në ushtarin e fundit kroat”, tha Milanoviç në Zagreb, pa saktësuar, se çfarë nënkupton, se në Ukrainë nuk ka asnjë ushtar kroat të stacionuar. Qeveria kroate u kundërpërgjigj menjëherë. “Presidenti nuk flet për Kroacinë, por për veten. Ne jemi dhe mbetemi një anëtare besnike e NATO-s”, theksoi ministri i Jashtëm kroat, Gordan Grlic Radman.

Interesantja në këtë kërcënim të presidentit kroat ishte, se as NATO e as SHBA nuk kanë kërkuar ndonjë angazhim ushtarak të Kroacisë, “Deklaratat e Milanoviçit i shërbejnë qëllimeve politike të brendshme, ato duhet të shihen në sfondin e konfliktit të vazhdueshëm me kryeministrin, Andrej Plenkoviç”, shpjegon Filip Milacic nga Fondacioni Friedrich Ebert për DW. “Këtu duket se presidenti po përdor kartën nacionaliste, e quan Milorad Dodikun, presidentin e serbëve boshnjakë, një ‘partner’ dhe u jep ushqim nacionalistëve kroatë për realizimin e ëndrrave të tyre për kufij të rinj një Bosnje me mbështetje ruse.”

Historia si “lobiist”në Bullgari

Në një dalje në televizionin bullgar BTV më 1 shkurt, ambasadorja ruse, Elenoroa Mitrofanova bëri tejet të qartë, se çfarë kërkon Rusia nga NATO: tërheqjen pas kufijve në kohën e 1997-s, pra tërheqjen edhe të trupave të NATO-s dhe bazave në vende si Rumania e Bullgaria. Formalisht këto vende mund të mbeten vende anëtare të NATO-s, por vetëm formalisht.

Ministri bullgar i Mbrojtjes, Stefan Janev të paktën mund të mësohet me këtë ide. Që në dhjetor 2021 kryeministri i ri Kiril Petkov duhej ta qortonte publikisht ministrin e tij, kur ai në Facebook u shpreh kundër transferimit të trupave të NATO-s në Bullgari. Në një seancë të parlamentit në janar, Janev kërkoi që “ne të ndalim së lexuari shtypin e huaj e së spekuluari. Duhet të jemi bullgarofil në kuptimin e interesave tona kombëtare bullgare.” Po qe se do duhet të stacionohen trupa të NATO-s në Bullgari duhet të jenë vetëm ato bullgare, sipas Janevit.

Theksimi i interesave kombëtare ka një sfond të brendshëm politik. Që nga hyrja në parlament në dhjetor 2021, nacionalistët e Partisë Rilindja e kanë vënë përpara qeverinë. Edhe ambasadorja Mitrofanova e di pozicionin e nacionalistëve bullgarë pro rusë. “Rusia ka ndikim në Bullgari, historinë tonë të përbashkët. Ajo është lobiistja më e rëndësishme, influencuesja më e rëndësishme e marrëdhënieve tona.”

60% mbështetje në Rumani

Ndryshe paraqitet gjendja në Rumani, që krahas Gjermanisë dhe Polonisë, një nga vendet, ku ka trupa amerikane dhe trupa të NATO-s. Sipas një sondazhi të Institutit INSCOP Research, NATO gëzon besimin më të madh tek rumunët krahasuar me vendet (ndër to edhe SHBA, Kina, Gjermania) apo organizata ndërkombëtare (ndër to BE). “Trupa shtesë të NATO-s jo vetëm që janë të mirëpritura, por edhe kapital politik për qeverinë”, thotë Sorin Ionita, politologe e think tank “Expert Group” në Bukuresht. “As edhe nacionalistët nuk guxojnë të flasin kundër.”

“Qeni i Putinit”

Në fokus të zhvendosjes së trupave të NATO-s ndodhet edhe Hungaria që ka një kufi të përbashkët me Ukrainën, si Rumania. Kryeministri, Viktor Orban ka një “marrëdhënie të veçantë” me Rusinë prej vitesh. Admirimi i tij publik për Putinin e refuzimi i sanksioneve kundër Rusisë i kanë dhënë atij nofkën “qeni Pinsher i Putinit”. Në fillim të shkurtit, Orban shkoi në Moskë për një “mision paqeje” si u shpreh ai. Por në fakt në qendër ishin furnizimet me gaz, që Hungaria i merr momentalisht nën vlerën e tregut dhe pjesëmarrja ruse në zgjerimin e centralit atomik, Paks. Budapesti i shmang diskutimet për angazhim më të madh të Hungarisë në NATO.

Akt delikat balancimi në Bosfor

Një marrëdhënie mjaft komplekse me Rusinë ka një vend i rëndësishëm strategjik i NATO-s, Turqia. Në luftën në Siri, Putini dhe presidenti Erdogan bashkëpunuan, në Libi ata mbështesnin grupacione të ndryshme. Në fillim Erdogani e injoroi NATO-n me blerjen e raketave mbrojtëse ruse, S-400, më vonë Ankaraja furnizoi Ukrainën me drone ushtarake. E ashtu si Gjermania, Hungaria apo Bullgaria edhe Turqia është e varur nga gazi rus apo nafta. “Ky është një akt delikat balancimi për Ankaranë. Erdogani ka një lidhje të veçantë me Ukrainën dhe do ta mbështesë atë dhe NATO-n. Nga ana tjetër ai nuk duhet të zemërojë aq Putinin, sa t’i mbyllet rubineti i gazit apo të kërkojë hakmarrje në Siri.”, thotë Asli Aydintasbas në Këshilli Europian për Marrëdhënie të Jashtme për DW.

Oferta e Putinit ndaj elitave të Ballkanit

“Ndryshe nga Perëndimi, Rusia e di, se çfarë do në Europën Lindore. Rivendosjen e pushtetit dhe zonave të inluencës, që i ka humbur në vitin 1991”, komenton eksperti britanik i Europës Lindore, Timothy Garton Ash në Guardian. Për të arritur këtë, Kremlini ka përdorur sidomos si strategji gazin e lirë dhe nacionalizmin në Europën Juglindore. Filip Milacic shton se “elitave nacionaliste në Ballkanin Perëndimor Rusia u ofron atë, që nuk ua ofron perëndimi: premtimin të ndryshojë kufijtë në rajon.”

Por as gazi me çmim të lirë, as nacionalizmi dhe mungesa e unitetit, nuk do të mjaftojnë për të ndarë NATO-n në rast konflikti, bën bilancin Stefan Meister. “SHBA si fuqi drejtuese mund ta arrijnë atë që duan, NATO është relativisht unike në lidhje me kërcënimin, e edhe nëse ndodh që shtete të vogla largohen, ato në rast udhëkryqi nuk do të venë në dyshim besnikërinë ndaj aleancës. Do të ofrohen armë, do të forcohen trupat, dhe do të fitohet kohë kundrejt Rusisë.”/DW

Ndihmës-Sekretarja e Shtetit takoi Alibeajn, ndërsa Paloka deklaroi se ka firmosur peticionin kundër ambasadores Kim. Çfarë do të thotë kjo për PD?

View Results

bota bota kufiri rusi-ukraine rusi ukraine kufiri rusi-ukraine rusi ukraine

Sondazh

Poll

VIDEO-VIRALE/ Po fliste në Rrugën e Salës, demokrati 'kapet mat' nga gruaja

VIDEO-VIRALE/ Po fliste në Rrugën e Salës, demokrati 'kapet mat' nga gruaja

"Injoranca nuk është argument" Nuk i pëlqeu pyetja, Rama prek në faqe gazetaren Ambrozia Meta

Del VIDEOJA, Elia godet Princ Lekën: Familja ime të ka mbajtur me bukë

VIDEO/ Noka i jep Spiropalit pankartën, Ministrja ofrohet ta mbaj para fytyrës

Publikohen pamjet nga brenda bazës ajrore të Kuçovës, Komandanti: E gatshme për stërvitjen e trupave

Tempulli 2/ Me kanabis gati për shitje dhe shuma parash, arrestohen 4 të rinj në Tiranë

Dalin pamjet nga kasollja ku u vra 50-vjeçari në Durrës

Kontrabandonin ilaçe dhe telefona, arrestohen dy persona në Tiranë, sekuestrohen 47 iPhone

I vunë flakën eskavatorit me vlerë 150 mijë euro, arrestohen 2 autorët e ngjarjes

Reshjet e shiut dhe borës në vend, policia: Moderoni shpejtësinë e mos kryeni parakalime të gabuara

Kampioni Alvin Karaqi mes lotësh: Për besë u ndjeva si Gjergj Kastrioti kur mora flamurin

'Dokumentar horror'/ Berisha publikon pamjet: Do ju paraqes terrorin që Bajrajt ushtruan më 14 maj

Krimi në Bulqizë/ Fqinji: Po hante bukë në banesë kur erdhën dy makina!

Dosja "Gjici"/ Zv.kryetari i bashkisë së Kukësit shkon në SPAK

Newsroom 11 |XAMA: LAJMI I FUNDIT FAKE QË PASHË, ISHTE PËR MUA

Newsroom 11 |XAMA: KËSHILLË QYTETARËVE- MOS LEXONI VETËM NJË BURIM

Newsroom 11 | XAMA: GAZETARËT NUK SHKRUAJNË ME EMËR, KJO S'ËSHTË ETIKE

Xama në Newsroom: Lajmet e rreme përhapin panik! Më akuzuan se kisha marrë para për një shkrim

Muka në Newsroom: Në Shqipëri ka portale gjobaxhie, u bëjnë shantazh njerëzve

Xama në Newsroom: Fake News shpërndahet më shumë në Facebook e Tik Tok! Gazetarët të shkruajnë emrin

Newsroom 11 |Kush prodhon lajme të rreme në Shqipëri

Newsroom 10 |SENJA: NE S'REAGOJMË NDAJ GJUHËS SË URREJTJES

Newsroom 10 |HAZIZAJ: 'ÇOHU ENVER', PJESË E GJUHËS SË URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ KEMI MARRËVESHJE PËR TË MBROJTUR 'VIKTIMAT'

Newsroom 10 |HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES KA SHKAKTUAR DHE KRIME

Newsroom 10 |GAZETARI: GJUHA E URREJTJES, PJESË E SHOQËRISË

Newsroom 10 |HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES, E FRIKSHME NË SHQIPËRI

Vidhnin në banesa duke përdorur çelësa të klonuar, vihet në pranga 1 person,nje tjeter në kërkim

Newsroom 10 |GJUHA E URREJTJES PËRDORET NGA POLITIKA, AMA TË KONTROLLOJË GJUHËN E URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ: STEREOTIPET NXISIN GJUHËN E URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES LUFTOHET ME EDUKIM

Newsroom 10 | Gjuha e urrejtjes në media, si dhe kush e shpërndan?

Ndryshimet në PS/ Gjiknuri: S'është fundi, por fillimi i diçkaje të re.

Inceneratorët/ S’kam dhënë asnjë kontratë pa garë, ato janë publike!

Ndihet 'i shitur' nga Rama? Gjiknuri: Nuk ndjej braktisje, kam komunikim me të prej 20 vitesh

Klosi: Kemi primare reformimin e partisë, PS synon mandatin e katërt

U shkarkua si Sekretar i Përgjithshëm, Gjiknuri: PS edhe kur fiton, refekton!

Digjet shtëpia në Shkodër, në banesë ndodhej një i moshuar, përfundon në spital

Vazhdon përplasja në PD! Basha kërkon mbledhjen e Komisionit të Etikës për të, Bardhi: Shenjë humbje

Vrasja e Jetmirës/ Autori u dënua me 28 vite burg, nëna e viktimës: Duhet dënim përjetë!

Newsroom 9 | Kallanxhi: Threads? S`besoj se do zgjasë shumë

Newsroom 9 | Eksperti i IT: Mos merrni për bazë asgjë thuhet në rrjet

Newsroom 9 | Gazetarja: po ndodhin vrasje nga tik tok

Newsroom 9 | Eksperti i IT: Fake News dallohet vetëm po të jemi kritikë

Newsroom 9 | Kallanxhi: Shqiptarët besojnë gjithçka shohin në rrjet

Newsroom 9 | Eksperti i IT, Tomi Kallanxhi: Tik Tok ka "fake news" sepse s'ka censurë

Newsroom 9 | Gazetarja: Shqipëria do kohë të përshtatet me Tik Tok

Newsroom 9| Eksperti i IT: Çdo rrjet është i përkohshëm, duhet të kujdesemi për vlerat

A mund të mbyllet TikTok për Shqipërinë? Flet për Newsroom eksperi i IT

Fëmija mbyllet brenda në shtëpi, nëna e alarmuar njofton zjarrfikësit, NDËRHYRJA nga ballkoni