27 Shtator 2023, 12:37
Nga Enkeleda Memisha Grigorina Boce
Me dhënien përparësi të sektorit të turizmit në Shqipëri, është parë e nevojshme domosdoshmëria e evidentimit dhe promovimit të shumë prej destinacioneve turistike të cilat, ofrojnë interes për turistët vendas dhe të huaj.
Një destinacion i tillë është edhe atraksioni turistik “Shpella e Pëllumbasit” e njohur ndryshe edhe me emrin “Shpella e Zezë”’, e cila ndodhet në Fshatin Pëllumbas, vetëm 14 kilometra larg qendrës së Tiranës. Shpella e pozicionuar mbi grykën panoramike të Skorranës e krijuar nga lumi Erzen ofron nje pamje mjaft interesante pasi ndërthuren bukuritë e peisazhit përreth me pamjen mistike të shpellës.. Shpella e Zezë ndodhet rreth 2 km në verilindje të fshatit Pëllumbas, prej nga ka marrë edhe emrin, në krah të majtë të lumit Erzen dhe 27 km në juglindje të Tiranës. E vendosur në faqen e Malit Pëllumbas, 350 m mbi nivelin e detit, shkëmbinjtë formojnë një strehë të madhe dhe të veçantë, që zgjatet duke formuar një tunel 70-80 m të gjatë. Ajo që e bën më të vecantë këtë atraksion është se kjo shpellë përfshihet tek 6-të shpellat karstike me te vjetrat që ekzistojnë sot në Europë.
Studiuesit, mendojnë se është një nga vendbanimet më të hershme në rajonin e Tiranës,, që i përkasin periudhës së paleolitit, rreth 30 000-50 000 vite më parë. Është zbuluar në vitin 1995-të kur ekspertët erdhën dhe panë nga afër gjendjen e shpellës,, moshën e stalaktiteve dhe stalagmiteve dhe e vendosën këtë shpellë në hartën e kategorisë së monumenteve natyrore të Shqipërisë. Por, rëndësia e saj nuk është vetem në kontekstin e një Trashëgimie Natyrore tërheqëse për diversitetin dhe kohën e krijimit të saj por kryesisht edhe historiko-kulturore. Nga zbulimet e deritanishme, rëndësia e saj shkon deri ne nivele ndërkombëtare, kjo, pasi konsiderohet si një nga 6 shpellat e këtij lloji, që ekzistojnë në Europë, edhe pse në përmasa pak më të vogla se të tjerat.
Përveç interesave thjesht shkencorë, integrimit të punës arkeologjike, studimit dhe zbulimeve të të dhënave historike, kjo ndërthurje duket shumë e justifikuar në përpjekjet për të rilidhur njerëzit bashkëkohorë me natyrën. Përveç kësaj, trashëgimia ndërtimore arkeologjike dhe historike mund të kontribuojë ndjeshëm në tërheqjen e vizitorëve dhe rritjen e të ardhurave për komunitetet lokale. Përveç përfitimeve në aspektin ekonomike, shtimi i vizitorëve në këtë sit - nëse menaxhohen dhe promovohet si duhet,- brenda kapaciteti mbajtës - mund të inkurajojë krenarinë qytetare dhe indirekt rritjen e investimeve për zhvillimin e zonës.
Në këtë hapësirë, që paraprihet nga një korridor i gjatë, e që vazhdon me një "sallon" të lartë 15-20 metra, njerëzit prehistorikë kanë ndezur zjarr, kanë latuar veglat e tyre të punës, kane gatuar ushqimin dhe janë ngrohur në kohërat e vështira. Kjo duket nga materiali i bollshëm arkeologjik i gjetur në fazën e parë të gërmimeve, i cili i përket periudhave të ndryshme të zhvillimit njërëzor, duke filluar që nga neoliti, eneoliti, tek periudha e bronzit dhe hekurit.
Pasi është bërë e njohur situata e shpellës, specialistët kanë kërkuar fonde për krijimin e të gjitha mundësive, që ajo t'i nënshtrohet kërkimeve dhe zbulimeve të mëtejshme, por në të njëjtën kohë të mund të kthehet në qendër turistike, e cila mund të vizitohet prej turistëve vendasve dhe të huaj.
Shpella e Pëllumbasit, apo sic e njohin ndryshe si “Shpella e Zezë”, është konsideruar prej studiuesve si një nga qendrat arkeologjike më me vlerë në vendin tonë, për shkak të zbulimeve që janë bërë aty. Vetëm në fazën e parë të studimit, janë gjetur 100 fragmente enësh, të cilat i takojnë epokave të ndryshme dhe disa kocka kafshësh.
Ajo paraqet vlera shkencore, arkeologjike, kulturore dhe turistike.
Pavarësisht, njohjes dhe zhvillimit që synohet t’i jepet këtij atraksioni, me rritjen e numrit të turistëve që planifikohet nga perdorimi i teknologjisë së fundit në promovimin e saj, synohet një zhvillim edhe i zones, e cila momentalisht vuan nga mungesa e infrastrukturës, investimet e pakta dhe mirëqënia e ulët e banorëve të saj. Qëllimi i promovimit është të nxisë interesin e investitorëve me anë të takimeve me bizneset dhe reklamimet në mediat sociale e vizive.
Rritja e numrit të turistëve që parashikohet të vijnë, duke njohur edhe vlerat e këtij atraksioni do të jetë ndihmesë për lulëzimin e bizneseve të vogla, kjo e lidhur me një zinxhir përfitimesh të tjera ku përfshihen: Investimet e pritshme në infrastrukturën rrugore por edhe në ate të vetë strukturës së shpellës, (në ndricim, sigurimin e jetës nga rreziqe të mundshme), në hapjen e bizneseve të reja përreth,, rritjen e punësimit etj.
Në një botë ku teknologjia ka ndikuar në të gjitha sferat e jetës sonë, turizmi nuk do të mund ti shpëtonte. Kjo, po të kemi parasysh edhe zhvillimin që ai ka marrë vitet e fundit dhe theksit që eshte vënë për të nga institucionet qeveritare.
Shpella e Pëllumbasit është një shpellë e madhe që gjendet në afërsi të Tiranës është një vend i preferuar për te apasionuarit që kërkojnë një përvojë natyrore të mrekullueshme. Por, siç është rasti me shumicën e atraksioneve natyrore, promovimi dhe prezantimi i saj ndaj publikut ka qenë një sfidë.
Teknologjia ka ndihmuar në adresimin e kësaj sfide. Njëra nga metodat më të reja të promovimit të Shpellës së Pëllumbasit është përdorimi i realitetit të shtuar (AR) dhe realitetit të virtual (VR). Këto teknologji i japin vizitorëve mundësinë të eksplorojnë shpellën në një mënyrë tërësisht të re dhe të thellë, pa pasur nevojë të hyjnë fizikisht brenda shpellës.
Përmes aplikacioneve të specializuara të AR dhe VR, vizitorët mund të shkojnë në një udhëtim të udhëhequr nga teknologjia, ku ata do të shohin formacione gjeologjike të mrekullueshme, faunë të rralla, dhe historinë e pasur të shpellës . Kjo është një përvojë që i lejon vizitorët të njohin thellësisht pasurinë e Shpellës së Pëllumbasit pa shqetësuar për ndotjen e mjedisit apo shfaqjen e rrezikut të dëmtimit të saj.
Një tjetër përdorim i teknologjisë në promovimin e Shpellës së Pëllumbasit është përdorimi i rrjetit të internetit dhe mediave sociale. Atraksioni do të ketë një faqe interneti dhe profile në rrjetet sociale ku vizitorët potencialë mund të shohin pamje të mahnitshme të shpellës, të lexojnë për historinë dhe gjeologjinë e saj, dhe të marrin informacion praktik për vizitën e tyre. Kjo është një mënyrë e shpejtë dhe efektive për të arritur një audiencë të gjerë dhe të informuar.
Një tjetër inovacion i teknologjisë është përdorimi i dronëve për të krijuar pamje ajrore të Shpellës së Pëllumbasit. Këto pamje e japin një perspektivë të re vizitorëve dhe i inkurajojnë ata të eksplorojnë më tej përvojën e saj natyrore.
Ky atraksion natyror po promovohet me një ndërhyrje të jashtëzakonshme teknologjike që i jep vizitorëve një përvojë të pashembullt.
Për të promovuar këtë atraksion, sugjerohet të përdoret teknologja si një mjet për të bërë përvojën më tërheqëse për vizitorët. Disa nga metodat e përdorura janë:
Aplikacionet e Realitetit të Virtual (VR) dhe Realitetit të Shtuar (AR): Vizitorët mund të përdorin pajisjet e tyre të inteligjencës artificiale për të eksploruar shpellën nëpërmjet VR dhe AR. Kjo i jep atyre një përvojë duke iu lejuar të shohin formacione gjeologjike të mrekullueshme dhe të ndjehen sikur janë brenda shpellës, pa hyrë fizikisht në të.
Videot dhe Turët Virtuale: Shpella duhet të krijohen video dhe ture virtuale që janë të lira për të shikuar online. Këto video prezantojnë bukurinë e shpellës dhe historinë e saj dhe i japin vizitorëve një idé të qartë për çfarë të presin.
Media Sociale dhe Faqja Zyrtare e Internetit: Shpella e Pëllumbasit do të jetë e pranishme në rrjetet sociale dhe do të ketë një faqe të internetit të dedikuar ku vizitorët mund të gjejnë informacion mbi oraret, tarifat dhe udhëzime të detajuara. Ata mund të ndajnë edhe përvojën e tyre në rrjetet sociale, duke ndihmuar në promovimin e shpellës.
Dronët dhe Pamjet Ajrore: Përdorimi i dronëve për të krijuar pamje ajrore të shpellës është një tjetër inovacion që ka ndihmuar në promovimin e këtij atraksioni. Pamjet e mahnitshme të shpellës nga ajri janë një mënyrë e shkëlqyer për të intriguar vizitorët potencialë.
Në përfundim, Shpella e Pëllumbasit është një atraksion turistik që ka nevoje te përdorë teknologjinë për të rritur tërheqjen dhe përvojën e vizitorëve. Përmes përdorimit të AR, VR, rrjetit të internetit, dhe dronëve, ajo do të bëjë një hap tjetër drejt të ardhmes së turizmit, duke u bërë një destinacion i pazakontë dhe i mahnitshëm për ata që janë të interesuar për të eksploruar pasurinë natyrore dhe kulturore të Shqipërisë.
shpella e pellumbasit
Insights
27 Shtator 2023, 07:45
Auron Tare
Auron Tare
Bejleri i Progonatit, Goxhaj i UÇK-së dhe Censusi i Qeverise apo kur fleta e censusit te me vije tek dera.
Ndoshta hera e pare...
Insights
26 Shtator 2023, 19:05
Majlinda Bregu
Majlinda Bregu
Një Evropë që vë në qendër të politikave të saj njeriun, që reformohet duke e afruar gjithnj&eu...
Insights
26 Shtator 2023, 14:23
The Guardian
Yanis Varoufakis
Nga The Guardian
Çfarë mund të jetë më e këndshme se një udhëtim në Greqi për të...
Insights
23 Shtator 2023, 21:24
Shpetim Doda
Shpetim Doda
Përpara tri ditësh u përcoll lajmi se Bujar Spahiu, kreu aktual i KMSH-s, është kërcënuar së paku n&eu...
Insights
23 Shtator 2023, 20:11
Enkeleda Memisha dhe Grigorina Boce
Grigorina Boce dhe Enkeleda Memisha
Numri i madh i turistëve të huaj që erdhën këtë vit në Shqipëri dëshmoi m&...
Insights
22 Shtator 2023, 13:39
Genc Sejko
Genc Sejko
Mësova që ministri i brendshem i ka bërë thirrje emigrantëve shqiptarë që të regjistrojnë online ad...
Insights
18 Shtator 2023, 07:25
Elona Caslli
Mënyra si trajtohen departamentet e Marrëdhënieve me Jashtë në institucionet shqiptare lë shumë për të dëshi...
Insights
12 Shtator 2023, 19:48
Petrit Malaj
Enrik Beqiri dhe Kombetarja shqiptare e futbollit
Mes vapës së fillimvjeshtës, lajmeve të kronikës së zezē, lajmeve për ...
Insights
11 Shtator 2023, 14:22
Auron Tare
foto ilustruese
Debati për nje Muze në Tepelenë kushtuar periudhës se diktaturës ka disa vite që është hapur. Filli...
Insights
10 Shtator 2023, 11:57
Agim Xhafka
Agim Xhafka
Te sheshi,kur po prisja jeshilen e semaforit,dikush më “trokiti” te shpatulla. Kthehem,shoh një grua flokëbardhë...