LIVE UPDATES
Insights

Arrestimet Simbolike – Thjesht Spektakël apo Realitet?

Mosndëshkimi dhe Kultura e Pandëshkueshmërisë për Korrupsionin në Shqipëri

11 Dhjetor 2024, 11:19 Nga Aida Myftaraj
Arrestimet Simbolike – Thjesht Spektakël apo Realitet?
Aida Myftaraj

TIRANA- Vitet e fundit Shqipëria ka patur progres në luftën kundër korrupsionit, duke tërhequr vëmendje me arrestime të zyrtarëve të profilit të lartë. Megjithatë, ndërkohë që këto arrestime duken si një përparim i rëndësishëm, realiteti tregon një histori tjetër: Kultura e e pandëshkueshmërisë është kthyer në normë të zakonshme dhe mesazhi për publikun është se  “të fuqishmit” shpesh ia dalin pa pasoja të rënda. Në Shqipëri, korrupsioni vazhdon të jetë një pengesë serioze për për zhvillimin e vendit dhe ndërtimin e shtetit të së drejtës.

Arrestimi i zyrtarëve të nivelit të lartë në shikim të parë ngjall shpresë, por në të shumtën e rasteve këto ndalesa nuk përfundojnë me dënime konkrete. Një numër rastesh të profilit të lartë kanë kaluar nëpër instuticionet e drejtësisë shqiptare pa përfunduar me dënime përkatëse. Disa ish-ministra dhe zyrtarë të nivelit të lartë janë arrestuar dhe më pas liruar, pa vuajtur asnjë dënim të plotë. Një shembull i fundit është rasti i një ministri të arrestuar për korrupsion, i cili, pavarësisht provave të forta, u lirua me kusht pas pak muajsh. Ky model ndëshkimi i paplotë nuk është i rastësishëm, pasi është evidentuar edhe nga Raporti i Progresit i Komisionit Evropian, ku theksohet se sitemi i drejtësisë në Shqipëri nuk siguron dënime përfundimtare. Në këtë mënyrë vihet re se transparenca mungon, dhe qytetarët ndihen të zhgënjyer nga ajo që shohin si një “lojë” për të përmbushur kërkesat ndërkombëtare, më shumë sesa për të sjellë drejtësi të vërtetë.

Pjesë e kulturës së pandëshkueshmërisë janë edhe shumë gjykatës dhe prokurorë të cilët janë përballur me presione dhe ndërhyrje të forta politike. Gjykata Kushtetuese dhe Gjykata e Lartë kanë qenë për periudha të gjata jofunksionale, duke e lënë sistemin të brishtë dhe të paplotë. Kjo mungesë drejtësie reale dhe e qëndrueshme ka kontribuar në ruajtjen e kulturës
së pandëshkueshmërisë. Duke qenë se shumë zyrtarë që arrestohen kthehen në punë qytetarët i shohin këto zhvillime si të njëanshme dhe të mbrojtuara nga marrëdhëniet e fuqishme politike.

Kultura e pandëshkueshmërisë ka pasoja të mëdha në jetën e përditshme të shqiptarëve. Korrupsioni në sektorët kyç, si shëndetësia, arsimi dhe infrastruktura, ka ulur cilësinë e shërbimeve dhe ka rritur kostot për publikun. Për shembull, skandale të lidhura me tenderë të manipuluar dhe fonde të shpërdoruara në sektorin e shëndetësisë kanë prekur cilësinë e kujdesit mjekësor. Korrupsioni shton koston e jetesës dhe bllokon konkurrencën e ndershme për bizneset, duke dëmtuar rritjen ekonomike dhe duke zvogëluar të ardhurat e qytetarëve. Ndikimi në shoqëri i këtij fenomeni është po aq i dukshëm, ku veçanërisht brezat e rinj humbasin besimin kur shohin një mungesë të ndëshkimeve për zyrtarët e korruptuar. Ky zhgënjim ushqen një tendencë emigrimi mes të rinjve shqiptarë, të cilët nuk shohin më perspektivë në një vend ku meritokracia dhe puna e ndershme dëmtohen nga korrupsioni.

Ndërkohë, reformat e sistemit të drejtësisë në Shqipëri kanë sjellë disa rezultate pozitive, por ndryshimet janë ende të pamjaftueshme. Krijimi i institucioneve të reja si SPAK dhe Byroja Kombëtare e Hetimit kanë rritur shpresat për një drejtësi më të pavarur dhe të përgjegjshme. Megjithatë, këto përpjekje duhet të mbështeten nga një angazhim i vazhdueshëm politik dhe një monitorim i fortë nga organizatat ndërkombëtare dhe shoqëria civile. Vetëm në këtë mënyrë mund të thyhet cikli i pandëshkueshmërisë dhe të rikthehet besimi në institucione. Për të luftuar kulturën e pandëshkueshmërisë, është e domosdoshme që qeveria dhe institucionet të angazhohen në mënyrë më transparente dhe të ndërmarrin veprime të guximshme për të ndëshkuar rastet e korrupsionit.

Edukimi i qytetarëve për të drejtat e tyre dhe mbështetja e gazetarëve dhe aktivistëve që ekspozojnë skandalet mbeten kritike për të nxitur ndryshime të qëndrueshme. Po ashtu, është thelbësore që sistemi i drejtësisë të funksionojë në mënyrë të pavarur, duke siguruar që të gjithë të trajtohen të barabartë para ligjit. Media dhe shoqëria civile janë faktorë të rëndësishëm në ekspozimin e rasteve të korrupsionit, por shpesh përballen me sfida serioze për të vepruar të pavarura. Gazetarët investigativë janë përballur me presione dhe kërcënime, ndërsa organizatat e shoqërisë civile luftojnë për të siguruar fonde të pavarura për të mbajtur monitorimin e qeverisë. Këto institucione mbeten thelbësore për të rritur transparencën dhe për të mbështetur përpjekjet për llogaridhënie, por kërkojnë një mbështetje më të madhe për të qenë efektive në një mjedis të tillë të vështirë.

Në fund të ditës, lufta kundër korrupsionit kërkon më shumë se arrestime simbolike. Shqipëria ka nevojë për një ndryshim të thellë kulturor dhe politik, ku çdo zyrtar të ndjejë përgjegjësi dhe llogaridhënie. Por për të bërë këtë, kërkohet një bashkëpunim i gjerë: vullneti politik, reforma e plotë e sistemit të drejtësisë, presion i vazhdueshëm nga qytetarët, si dhe
mbështetja e organizatave ndërkombëtare. Shqiptarët kanë nevojë për drejtësi të vërtetë dhe për një shoqëri ku meritokracia dhe transparenca janë normë, jo përjashtim. Arrestimet e zyrtarëve nuk duhet të jenë më thjesht “show” për media, por hapa konkretë drejt një kulture të re llogaridhënieje, që i afron shqiptarët më pranë një shoqërie më të drejtë dhe më pranë integrimit në familjen evropiane./ Aida Myftaraj, Studiuese ACER

aida myftaraj

Sondazh

Poll
Insights 24 Nëntor 2024, 10:56 Flamur Vezaj

SPAK-u dështoi në konfiskimin e pasurive!

TIRANË- Vetëm për rroga, SPAK dhe BKH kanë shpenzuar rreth 14 milionë dollarë! Altin Dumani, kreu i SPAK, foli dje për &ldq...

Insights 20 Nëntor 2024, 19:23 Silvana Begaj

Rama përballë vetes në 2025!

Silvana Begaj Rama përballë vetes në 2025! Më kujtohen shpesh fjalët e babait tim i cili më thoshte: kurr mos thuaj fjalë...

Bardhi: Kuvendi gjatë 12 viteve ka dështuar të reflektojë rekomandimet e OSBE/ODIHR

Bardhi: Kuvendi gjatë 12 viteve ka dështuar të reflektojë rekomandimet e OSBE/ODIHR

Spiropali: Vota e diasporës një nga arritjet më të shënuara të legjislaturës!

Presidenti letër në Kuvend, Bardhi: Pse nuk e sollët kësaj here apo meqë nuk kishte protestë opozita

Berisha: Kontrabanda e naftës bëhet vetëm me pjesëmarrjen e qeverisë, tani vjen vetëm me anije

Berisha: Nuk kanë motive politike! Familjarët i shohin padrejtësitë që u bëhen

Berisha: Të votojnë të gjithë emigrantët pavarësisht kur i skadon dokumenti i lëshuar në Shqipëri

Vota e diasporës/ Berisha: Çdo dokument biometrik i shteteve ku ata ndodhen, duhet të konsiderohet

Berisha:Transparenca dhe parashtrimi i programit te shqiptarët,dy shtyllat kryesore tëPDnë parlament

Berisha: Taulant Balla dhe Lulzim Basha janë një binom i pandarë si tymi dhe bloza

Berisha prezanton programin për shëndetësinë: Do ndjekim modelin gjerman dhe do dyfishojmë buxhetin

"Fitorja e Trump"/ Berisha: Do të kërkoj rishikimin për vendimin që përbën një grusht shteti

Berisha: Qeveria jonë do garantojë çdo ilaç dhe pajisje për të sëmurët neoplazikë

Berisha: Shëndetësia është rikthyer në vitin 1960

"Qeveria amerikane kërkoi të hetohet organizatori!" Berisha: Rama pengoi hetimet e 21 janarit

Vrasja e Martin Canit/ Berisha: Hetimet u fshehën! Shoku thotë me futi thikën një person tjetër...

Berisha: Zaho Koka është dosja që ka ardhur këtu për Olsi Ramën dhe klanin Rama

Zbardhi pjesë nga dosja Toyota Yaris, Berisha: Do publikoj edhe kodin e Taulant Ballës

Berisha zbardh pjesë nga dosja Toyota Yaris: Taulant Balla dhe Astrit Vladi i kishin paratë bashkë

"E majta në 76 vende u ndëshkua!" Berisha para SPAK: Koha e Soros-it mori goditje fatale

Berisha pas daljes nga SPAK:I kishin dhënë urdhër OPGJ që në procesverbal të mos shënohet vërejtje

Berisha në SPAK/ Qytetarët mblidhen në protestë para Prokurorisë së Posaçme

Primaret/ Berisha: Ka një statut dhe unë do ta zbatoj, shumë shpejt do të hapet gara

Vendimi i Kushtetueses/ Berisha: Shpikën një çështje që nuk ekziston, janë repart i PS-së

Regjistrimi i diasporës/ Berisha: PS nuk pranon dokumentet biometrike të BE-së, kjo është absurde

Berisha: Dëmshpërblim të plotë për ish-të përndjekurit brenda mandatit të parë qeverisës

Ulja e çmimit të naftës/ Berisha: Zgjidhja vjen duke prerë me gërshërë kontrabandën

Berisha: Pollet janë mashtrim i madh! PD në muajt e fundit ka rritjen më të madhe

Berisha: Turizmi i Ramës është piramidë mashtrimi!

Berisha: Bonus për dy fëmijët e parë, për të tretë shteti do të paguajë shpenzimet deri në 23-vjeç

Berisha: Do bëjmë gjithçka që pasuritë e vjedhura gjatë qeverisjes Rama, tu rikthehet shqiptarëve!

Partitë e reja/ Berisha: Problem kryesor nuk është opozita, është teza e Edi Ramës

"Do të dyfishojmë buxhetin për arsimin",Berisha:Transformimi i sistemit aktual, është objektiv i yni

Berisha: Qëndrimi ynë është asnjë kullë dhe zero tolerancë ndaj krimit të organizuar dhe narkoeurove

Minimumi jetik 200 euro/Berisha: Disponojmë të gjitha fondet, mundësitë dhe vullnetin për ta zbatuar

Investimi në ishullin e Sazanit/ Berisha: Rama po e përdor për të blerë influenca politike

Regjistrimi i diasporës/ Berisha: Po bëjmë gjithçka që procesi të jetë transparent!

Berisha: PD ka një zotim solemn, kompensimin financiar ose fizik të çdo prone

Berisha: Për votën e diasporës kemi bërë ç’është e mundur që të jetë e sigurtë!"

Berisha: Po paraqesim një program shumë të suksesshëm, pala tjetër është në një betejë mes tyre

Rishfaqet Gledis Nano në Policinë e Shtetit pas shkarkimit

Berisha sfidon Ramën: Hajde të dalim në shesh të burrave dhe t’i themi njëri-tjetrit gjërat!

Berisha: Ata të cilët kishin parashikuar zhdukjen tonë, me 11 maj do të marrin disfatën e merituar!

34 vjetori i themelimit të PD/ Berisha nga Lezha: Donin të na linin si Kuba në brigjet e Adriatikut

"Çfarë nuk kanë fantazuar për shtëpinë time", Rama: Paraja nuk ka qenë tundim për mua!

Dosja Xibraka/ Rama paralajmëron masa ligjore: Do padis Gazment Bardhin për kallëzim të rremë

"Gati çerek shekulli akuza pa asnjë çerek prove", Rama: Nuk kam kryer kurrë një krim!

"Më kanë bërë skizofren me kartelë mjekësore", Rama: S'kisha si të mos akuzohesha për këtë

Dosja Xibraka/ Rama pas vendimit: Drejtësia foli me prova! Do dënoj Bardhin për kallëzim të rremë

"Fidel, të lus të ruash faturat se kështu si ka ardhur koha",Veliaj ankohet për SPAK në sy të Ramës

Me dhuratë me vete/ Sali Berisha në burgun e Fierit, viziton ish-deputetin demokrat Ervin Salianji