LIVE UPDATES
Insights

E ardhmja e Ballkanit Perëndimor është në rrezik

Tani, kjo histori suksesi duhet të vazhdojë në Evropën Lindore dhe në Ballkanin Perëndimor. Kthimi i luftës në Evropë na ka bërë të qartë të gjithëve se stabilizimi dhe integrimi i fqinjëve tanë në Lindje dhe Juglindje është para së gjithash në interesin tonë. Për të arritur këtë, procesi i zgjerimit duhet të reformohet në atë mënyrë që qytetarët në vendet kandidate të jenë në gjendje të përfitojnë nga avantazhet fillestare të anëtarësimit në BE edhe para se të bëhet anëtarësimi zyrtar.

24 Shtator 2022, 12:19 Nga Michael Roth
E ardhmja e Ballkanit Perëndimor është në rrezik
Lideret e Ballkanit

Nga Michael Roth

Lufta e agresionit të Rusisë kundër Ukrainës e ka zgjuar Bashkimin Evropian nga gjumi i tij gjeopolitik. Në mes të konfliktit me Rusinë e Vladimir Putinit, BE-ja ka rizbuluar një nga instrumentet e saj më të suksesshme: politikën e zgjerimit - një forcë lëvizëse në dekadat e fundit për paqen, demokracinë, sundimin e ligjit dhe prosperitetin në Evropë.

Tani, kjo histori suksesi duhet të vazhdojë në Evropën Lindore dhe në Ballkanin Perëndimor. Kthimi i luftës në Evropë na ka bërë të qartë të gjithëve se stabilizimi dhe integrimi i fqinjëve tanë në Lindje dhe Juglindje është para së gjithash në interesin tonë. Për të arritur këtë, procesi i zgjerimit duhet të reformohet në atë mënyrë që qytetarët në vendet kandidate të jenë në gjendje të përfitojnë nga avantazhet fillestare të anëtarësimit në BE edhe para se të bëhet anëtarësimi zyrtar.

BE ka humbur kohë të çmuar dhe një besim të madh në Ballkanin Perëndimor gjatë viteve të fundit, së fundmi duke shtyrë vazhdimisht hapjen e negociatave të pranimit me Shqipërinë dhe Maqedoninë e Veriut. Nuk mund ta përballojmë më këtë mungesë vendosmërie dhe uniteti kur situata është më e brishtë se sa ka qenë në vite. Tensionet nacionaliste janë në rritje në rajon, siç u pa më së fundi në kufirin mes Kosovës dhe Serbisë dhe në prag të zgjedhjeve në Bosnje dhe Hercegovinë.

Moska ndahet, Pekini ndërton

Ndërkohë, në Ballkanin Perëndimor është ndezur një përplasje sistemesh midis demokracive liberale dhe regjimeve autoritare të Rusisë dhe Kinës. Hezitimi dhe ankthi i BE-së ka krijuar hapësira për aktorë të tjerë që jo vetëm i refuzojnë vlerat dhe interesat tona, por luftojnë në mënyrë aktive kundër tyre. Megjithatë, Moska dhe Pekini po ndjekin strategji shumë të ndryshme në rajon.

Rusia vepron si një prishëse në Ballkanin Perëndimor. Ajo kërkon në mënyrë aktive të destabilizojë rajonin për të parandaluar integrimin e mëtejshëm me pjesën tjetër të Evropës dhe Perëndimin në përgjithësi. Kremlini mbështetet mbi të gjitha në lidhjet e tij të ngushta me Serbinë dhe Republikën Srpska të dominuar nga serbët, një nga dy entitetet e Bosnjë-Hercegovinës. Për shembull, Moska mbështet hapur liderin serb të Bosnjës Milorad Dodik në planet e tij secesioniste.

Herë pas here, udhëheqja ruse ka demonstruar një instinkt të mprehtë për tensionet etnike që përshkojnë bashkëjetesën e brishtë në rajon dhe mangësitë e politikës së BE-së. Aty ku BE-ja kërkon të zgjidhë konfliktet përmes ndërmjetësimit dhe dialogut, Putin përpiqet – i rrethuar nga fushata dezinformuese – të hedhë benzinë ​​në zjarrin nacionalist. Dhe kur BE-ja është shumë hezituese për të vepruar, Putini e paraqet veten si kalorësi i bardhë në orën e tyre të nevojës, për shembull duke ndihmuar në sigurimin e furnizimeve me energji.

Në të kundërt, qasja e Pekinit ndaj rajonit është më delikate. Ajo kërkon të zgjerojë ndikimin e saj duke zgjeruar lidhjet e saj ekonomike, veçanërisht nëpërmjet investimeve të shumta në infrastrukturë si pjesë e Iniciativës Brez dhe Rrugë . E megjithatë, premtimet e bëra këtu rrallëherë përfundojnë duke u bërë realitet, me shumë nga projektet e shpallura që nuk janë realizuar kurrë ose kanë bërë vetëm progres të ngadaltë.

Ekziston gjithashtu një pikëpyetje e madhe mbi vlerën ekonomike të këtyre projekteve nëse financohen nga bankat kineze dhe kryhen nga kompani kineze duke përdorur punëtorë dhe materiale kineze. Mbi të gjitha, projektet e mëdha të financuara me kredi sjellin rreziqe të mëdha politike dhe ekonomike: borxhet e tepërta mund të çojnë në varësi të rrezikshme dhe në rastin më të keq në rënien e infrastrukturës kritike në duart e Kinës. Shembulli më i mirë për këtë është ndërtimi i autostradës në Mal të Zi i financuar me kredi, i cili pothuajse rezultoi në falimentim kombëtar për vendin.

Udhëzimet e Moskës dhe Pekinit në rajon priten me krahë hapur nga presidenti i Serbisë Aleksandar Vuçiç. Gjatë presidencës së tij, Serbia e ka humbur statusin e saj si një demokraci plotësisht funksionale. Vuçiq ndjek një politikë të jashtme paqartësie midis Perëndimit, Kinës dhe Rusisë. Këto të fundit ofrojnë mbështetje thelbësore politike për çështjen e Kosovës, duke ruajtur gjithashtu lidhje të ngushta ekonomike dhe të sigurisë. Megjithatë, dy të tretat e eksporteve serbe shkojnë në BE. Që nga pushtimi i Rusisë në Ukrainë më së voni më 24 shkurt, duhet të jetë e qartë për udhëheqjen serbe se koha për paqartësi ka mbaruar. Një vend që synon të bëhet anëtar i BE-së duhet gjithashtu të ndajë vlerat dhe perspektivën e tij gjeopolitike.

Evropa është e ardhmja

BE-ja nuk ka nevojë të shmanget nga konkurrenca e hapur me Rusinë dhe Kinën. Modeli evropian, i bazuar në vlerat liberale, tregjet e hapura dhe sundimin e ligjit, mbetet më tërheqës dhe i qëndrueshëm se modeli autoritar. Në të vërtetë, një shumicë e madhe e qytetarëve në rajon vazhdojnë ta shohin të ardhmen e tyre në BE – pavarësisht nga të gjitha zhgënjimet dhe premtimet e thyera.

Megjithatë, ajo që njerëzit dhe qeveritë e rajonit kanë nevojë urgjente janë përfitimet e prekshme që vijnë me anëtarësimin në BE. Për të arritur këtë, procesi i anëtarësimit duhet të reformohet dhe vendet kandidate duhet të inkorporohen hap pas hapi në strukturat e BE-së përpara se të anëtarësohen zyrtarisht në Bashkimin Evropian. Gjashtë propozime specifike mund të hapin rrugën:

Gjashtë pika për reformimin e procesit të anëtarësimit

Së pari, përfaqësuesit e vendeve kandidate që bëjnë përparim të mjaftueshëm në kuadër të negociatave në aspektin e demokracisë, shtetit të së drejtës dhe qeverisjes së mirë duhet të lejohen të marrin pjesë në Këshillin Evropian dhe në formacionet e zgjedhura të Këshillit të Ministrave për një baza të rregullta. Vendimi do të merret nga Parlamenti Europian dhe Këshilli i Ministrave me shumicë të cilësuar me propozimin e Komisionit Europian.

Së dyti, përpara anëtarësimit, BE-ja duhet të bashkëpunojë edhe më ngushtë me vendet kandidate në fushat kyçe të sigurisë, energjisë dhe infrastrukturës. Veçanërisht në prag të dimrit, është thelbësore të sigurohet furnizimet me energji në rajon. Për më tepër, qasja graduale në tregun e vetëm evropian do të ishte një nxitje tërheqëse në rrugën drejt BE-së.

Së treti, ndihma e para-anëtarësimit (financiare) për të mbështetur përpjekjet e anëtarësimit duhet të rritet ndjeshëm në mënyrë që të mbyllen boshllëqet e investimeve dhe të zvogëlohet atraktiviteti i kredive kineze.

Së katërti, gjatë zbatimit dhe monitorimit të projekteve të financuara nga BE, roli i shoqërisë civile kryesisht pro-evropiane duhet të forcohet, për shembull nëpërmjet procedurave të detyrueshme të konsultimit.

Së pesti, vendet anëtare të BE-së duhet të marrin sponsorizime për vendet kandidate, si një mjet për të ofruar mbështetje të ngushtë teknike dhe politike gjatë gjithë procesit të anëtarësimit.

Së gjashti, hapja e negociatave formale të anëtarësimit së bashku me hapjen dhe mbylljen e kapitujve individualë të negociatave duhet të vendoset në të ardhmen me një shumicë të cilësuar në Këshillin e Ministrave.

Këto reforma do të rezultonin në një proces në rritje të anëtarësimit, duke e bërë rrugën e gjatë drejt anëtarësimit më tërheqëse dhe duke i angazhuar shtetet e Ballkanit Perëndimor më afër BE-së, pa cenuar kriteret strikte për anëtarësim.

Si shteti më i madh anëtar i BE-së, Gjermania ka një përgjegjësi të veçantë për të ardhmen e Ballkanit Perëndimor. Me dhënien e statusit kandidat Ukrainës dhe Moldavisë, shqetësimet janë rritur në Ballkanin Perëndimor se fokusi i Bashkimit Evropian do të zhvendoset në Evropën Lindore në të ardhmen e afërt. Varet nga ne të sigurojmë që ndikimi destabilizues i Rusisë dhe Kinës nuk do të rritet më tej në rajon. Angazhimi i rinovuar politik dhe një proces i reformuar i anëtarësimit do të vendosin bazat për t'u mundësuar vendeve të ardhshme nga Ballkani Perëndimor që t'i bashkohen BE-së ndërmjet viteve 2025 dhe 2030. Le të fillojmë punën!

michael roth integrimi i ballkanit perendimor

Sondazh

Poll
Insights 23 Shtator 2022, 11:29 Meri Lika

Për maskarain e korruptuar

Foto ilustruese O “i shtrenjti” politikan i korruptuar: Po të shkruaj këtë letër duke e ditur se nuk do të marr p&eu...

Insights 22 Shtator 2022, 15:09 Enkeleid Llanaj

Para, pa punuar më shumë?!

Foto ilustruese A mund të fitojmë para pa punuar më shumë? Për dembelët kjo do të ishte si të gjenin Gralin e She...

Insights 15 Shtator 2022, 16:46 k.m.

Ku e gjen Rusia shpëtimin?

Vladimir Putin Për të funksionuar reaktorët, centralet kanë nevojë për furnizim të rregullt me karburant bërthamor ...

Insights 14 Shtator 2022, 16:13 Klodian Tomorri

Para ruse apo para korrupsioni nuk ndryshon shumë

Foto ilustruese Kjo historia e lobimit te PD-se se Bashes ne SHBA eshte shume interesante. Ne 20 mars te vitit 2017 lidhet nje kontrate e cuditshme mes Bi...

Del VIDEOJA, Elia godet Princ Lekën: Familja ime të ka mbajtur me bukë

Del VIDEOJA, Elia godet Princ Lekën: Familja ime të ka mbajtur me bukë

VIDEO/ Noka i jep Spiropalit pankartën, Ministrja ofrohet ta mbaj para fytyrës

Publikohen pamjet nga brenda bazës ajrore të Kuçovës, Komandanti: E gatshme për stërvitjen e trupave

Tempulli 2/ Me kanabis gati për shitje dhe shuma parash, arrestohen 4 të rinj në Tiranë

Dalin pamjet nga kasollja ku u vra 50-vjeçari në Durrës

Kontrabandonin ilaçe dhe telefona, arrestohen dy persona në Tiranë, sekuestrohen 47 iPhone

I vunë flakën eskavatorit me vlerë 150 mijë euro, arrestohen 2 autorët e ngjarjes

Reshjet e shiut dhe borës në vend, policia: Moderoni shpejtësinë e mos kryeni parakalime të gabuara

Kampioni Alvin Karaqi mes lotësh: Për besë u ndjeva si Gjergj Kastrioti kur mora flamurin

'Dokumentar horror'/ Berisha publikon pamjet: Do ju paraqes terrorin që Bajrajt ushtruan më 14 maj

Krimi në Bulqizë/ Fqinji: Po hante bukë në banesë kur erdhën dy makina!

Dosja "Gjici"/ Zv.kryetari i bashkisë së Kukësit shkon në SPAK

Newsroom 11 |XAMA: LAJMI I FUNDIT FAKE QË PASHË, ISHTE PËR MUA

Newsroom 11 |XAMA: KËSHILLË QYTETARËVE- MOS LEXONI VETËM NJË BURIM

Newsroom 11 | XAMA: GAZETARËT NUK SHKRUAJNË ME EMËR, KJO S'ËSHTË ETIKE

Xama në Newsroom: Lajmet e rreme përhapin panik! Më akuzuan se kisha marrë para për një shkrim

Muka në Newsroom: Në Shqipëri ka portale gjobaxhie, u bëjnë shantazh njerëzve

Xama në Newsroom: Fake News shpërndahet më shumë në Facebook e Tik Tok! Gazetarët të shkruajnë emrin

Newsroom 11 |Kush prodhon lajme të rreme në Shqipëri

Newsroom 10 |SENJA: NE S'REAGOJMË NDAJ GJUHËS SË URREJTJES

Newsroom 10 |HAZIZAJ: 'ÇOHU ENVER', PJESË E GJUHËS SË URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ KEMI MARRËVESHJE PËR TË MBROJTUR 'VIKTIMAT'

Newsroom 10 |HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES KA SHKAKTUAR DHE KRIME

Newsroom 10 |GAZETARI: GJUHA E URREJTJES, PJESË E SHOQËRISË

Newsroom 10 |HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES, E FRIKSHME NË SHQIPËRI

Vidhnin në banesa duke përdorur çelësa të klonuar, vihet në pranga 1 person,nje tjeter në kërkim

Newsroom 10 |GJUHA E URREJTJES PËRDORET NGA POLITIKA, AMA TË KONTROLLOJË GJUHËN E URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ: STEREOTIPET NXISIN GJUHËN E URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES LUFTOHET ME EDUKIM

Newsroom 10 | Gjuha e urrejtjes në media, si dhe kush e shpërndan?

Ndryshimet në PS/ Gjiknuri: S'është fundi, por fillimi i diçkaje të re.

Inceneratorët/ S’kam dhënë asnjë kontratë pa garë, ato janë publike!

Ndihet 'i shitur' nga Rama? Gjiknuri: Nuk ndjej braktisje, kam komunikim me të prej 20 vitesh

Klosi: Kemi primare reformimin e partisë, PS synon mandatin e katërt

U shkarkua si Sekretar i Përgjithshëm, Gjiknuri: PS edhe kur fiton, refekton!

Digjet shtëpia në Shkodër, në banesë ndodhej një i moshuar, përfundon në spital

Vazhdon përplasja në PD! Basha kërkon mbledhjen e Komisionit të Etikës për të, Bardhi: Shenjë humbje

Vrasja e Jetmirës/ Autori u dënua me 28 vite burg, nëna e viktimës: Duhet dënim përjetë!

Newsroom 9 | Kallanxhi: Threads? S`besoj se do zgjasë shumë

Newsroom 9 | Eksperti i IT: Mos merrni për bazë asgjë thuhet në rrjet

Newsroom 9 | Gazetarja: po ndodhin vrasje nga tik tok

Newsroom 9 | Eksperti i IT: Fake News dallohet vetëm po të jemi kritikë

Newsroom 9 | Kallanxhi: Shqiptarët besojnë gjithçka shohin në rrjet

Newsroom 9 | Eksperti i IT, Tomi Kallanxhi: Tik Tok ka "fake news" sepse s'ka censurë

Newsroom 9 | Gazetarja: Shqipëria do kohë të përshtatet me Tik Tok

Newsroom 9| Eksperti i IT: Çdo rrjet është i përkohshëm, duhet të kujdesemi për vlerat

A mund të mbyllet TikTok për Shqipërinë? Flet për Newsroom eksperi i IT

Fëmija mbyllet brenda në shtëpi, nëna e alarmuar njofton zjarrfikësit, NDËRHYRJA nga ballkoni

Newsroom/ Karabolli: Shqipëria do kohë të përshtatet me TikTok, e provuan edhe gazetarët, s’ia dolën

Newsroom 9 |Tik-Tok Kultura, platformë krijimi apo dizinformimi?