LIVE UPDATES
Insights

Opinion: Pse Netanyahu është befas shumë më pak miqësor me Putinin?

Netanyahu ishte aq krenar sa pretendonte se kishte një marrëdhënie e ngushtë me Putinin, saqë në vitin 2019 ai përdori fotografi të tyre së bashku si pjesë e fushatës së tij zgjedhore. Ai ka pohuar në shumë raste se marrëdhënia e tyre ishte e dobishme për interesat strategjike të Izraelit.

8 Shkurt 2023, 11:21 Nga Anshel Pfeffer
Opinion: Pse Netanyahu është befas shumë më pak miqësor
Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu me presidentin rus Vladimir Putin, në Moskë, 2020

Shumë kohë përpara se lufta aktuale në Ukrainë të fillonte gati një vit më parë, Izraeli ka mbajtur neutralitet të rreptë në armiqësitë midis Rusisë dhe Ukrainës. Kjo mund të jetë gati për të ndryshuar. Që kur erdhi në pushtet në fund të vitit 1999, presidenti rus, Vladimir Putin, ka bërë të pamundurën për të tërhequr lidershipin izraelit. Ai u sigurua të mbante një takim të paktën një herë në vit me kryeministrin izraelit në detyrë, zakonisht në rezidencat e tij në Soçi ose Moskë, dhe çdo disa vjet ai udhëtonte për në Jerusalem.

Një ish-diplomat rus më shpjegoi se "Putini respekton forcën dhe e sheh Izraelin si një vend të fortë me të cilin ai dëshiron të jetë në marrëdhënie të mira".

E njëjta gjë vlen edhe për liderët e Izraelit, veçanërisht për Benjamin Netanyahun, kryeministrin më jetëgjatë të vendit, i cili u kthye në detyrë në fund të vitit 2022. Netanyahu ishte aq krenar sa pretendonte se kishte një marrëdhënie e ngushtë me Putinin, saqë në vitin 2019 ai përdori fotografi të tyre së bashku si pjesë e fushatës së tij zgjedhore. Ai ka pohuar në shumë raste se marrëdhënia e tyre ishte e dobishme për interesat strategjike të Izraelit.

Një shembull i kësaj ishte kur Rusia vendosi për herë të parë ushtrinë e saj në Sirinë e shkatërruar nga lufta në shtator 2015 për të mbështetur regjimin e zhytur e presidentit Bashar Assad. Brenda pak ditësh, Netanyahu ishte në Moskë në krye të një delegacioni ushtarak për një takim të paplanifikuar me Putinin.

Të dy liderët arritën një marrëveshje, sipas së cilës, Izraeli do të vazhdonte të operonte në hapësirën ajrore siriane, por do të sulmonte vetëm objektivat e lidhur me armikun e tij Iranin, duke lënë forcat e Asadit të paprekura. Një "mekanizëm dekonflikti", duke përfshirë një linjë telefonike midis qendrës së komandës ruse në Siri dhe selisë së forcave ajrore të Izraelit, u krijua me shpejtësi. Me kalimin e viteve, zyrtarët e lartë izraelitë janë munduar të theksojnë se aleati kryesor strategjik i Izraelit mbetet Shtetet e Bashkuara, por shtonin se gjithashtu ishte thelbësore të ruhej koordinimi me rusët.

Në vitin 2014, pavarësisht presionit nga Uashingtoni, Izraeli refuzoi të bashkohej me qeveritë perëndimore në dënimin e aneksimit të Krimesë nga Rusia. Neutraliteti i rreptë duhej mbajtur gjatë gjithë kohës. Kur Rusia pushtoi Ukrainën më 24 shkurt të vitit të kaluar, Netanyahu nuk ishte në detyrë. Kryeministër ishte Naftali Bennett dhe ai i qëndroi politikës së neutralitetit.

Bennett më shpjegoi se “ne nuk jemi në të njëjtin pozicion si vendet e tjera. Ne kemi Rusinë pak mbi kufirin tonë në Siri. Ne duhet të marrim parasysh praninë e komuniteteve të mëdha hebreje si në Rusi ashtu edhe në Ukrainë, të cilat mund të ndikohen. Dhe përveç kësaj, është e dobishme për të gjithë që të ketë një qeveri si Izraeli, e cila ka lidhje të mira me të dyja palët për të shërbyer si ndërmjetës.”

Në javët e para të luftës, Bennett filloi një mision paqeje në të cilin ai të dy vizitoi Putinin në Kremlin dhe pati biseda të shumta me presidentin ukrainas Vlodymyr Zelenskyy. Ai këmbëngul se "kishte një shans 50% për të arritur një armëpushim, fatkeqësisht ai dështoi".

Ai gjithashtu pretendon se përfshirja e tij ndihmoi ndërmjetësimin e armëpushimeve afatshkurtra lokale, të cilat lejuan shpëtimin e civilëve nga zona e luftës. Çdo shpresë për një armëpushim është zhdukur prej kohësh dhe Ukraina që atëherë i ka kërkuar publikisht Izraelit ndihmën për furnizimin e tij me armë, veçanërisht me sistemet e mbrojtjes raketore si Kupola e Hekurt. Izraeli ka dërguar ndihma humanitare, por ka refuzuar të dërgojë armë.

Në muajt e fundit, ndërsa Rusia filloi të përdorë dronët iranianë për të sulmuar objektivat ukrainas, Izraeli ka rënë dakord të furnizojë Kievin, nëpërmjet NATO-s, me inteligjencë dhe informacion teknik se si të shmangë kërcënimin e dronëve iranianë. Jo të gjithë në udhëheqjen izraelite ishin dakord me politikën neutrale të Bennett. Partneri i tij politik dhe ministri i atëhershëm i Jashtëm Yair Lapid ishte më i drejtpërdrejtë në dënimin publik të krimeve të luftës ruse në Ukrainë.

Opinionet ishin të ndara edhe në organet e sigurisë së vendit. Një gjeneral izraelit më tha se "frika nga Rusia është e tepruar dhe Izraeli mund të kishte qenë shumë më mbështetës për Ukrainën pa asnjë frikë nga ndëshkimi".

10 muaj pas pushtimit rus, Netanyahu u kthye në detyrë. Papritur ai ishte shumë më pak miqësor ndaj Putinit. Ai mori një telefonatë urimi prej tij një javë para inaugurimit të tij, por kjo ishte e gjitha. Ndërkohë, në intervista për mediat, ai ka thënë se po rishikon politikën e Izraelit për luftën në Ukrainë, por nuk ka specifikuar asnjë detaj.

“Netanyahu ka dy arsye të menjëhershme për ndryshimin e politikës dhe mbështetjen e Ukrainës”, më tha një ish-oficer i inteligjencës izraelite, i cili ishte thellësisht i përfshirë në marrëdhëniet ushtarake të Izraelit me Rusinë.

“Së pari, Rusia ka pakësuar shumë forcat e saj në Siri, pasi ato duheshin në Ukrainë. Kërcënimi ndaj Izraelit tani është i papërfillshëm. Së dyti, Rusia tani po përdor dronët dhe raketat iraniane në fushën e betejës dhe Izraeli tani ka një mundësi të vlefshme për të furnizuar Ukrainën me sisteme mbrojtëse, në mënyrë që të shohim se sa mirë ia dalin në një luftë aktuale. Një ditë mund të na duhet të përballemi me të njëjtat armë iraniane,”- shtoi oficeri.

Një diplomat izraelit shton një arsye tjetër pse Netanyahu do të konsideronte mbështetjen më të fuqishme të Ukrainës. Ndryshe nga qeveria Bennett-Lapid, koalicioni i tij i ri i partive të ekstremit të djathtë dhe ultra-fetar shihet me dyshim nga administrata e Biden, e cila tashmë ka shprehur pakënaqësinë e saj me planet e qeverisë së re për një rregullim ligjor, të cilat dobësojnë në mënyrë drastike pushtetet dhe pavarësinë të gjykatës supreme të Izraelit.

Javën e kaluar, Sekretari Amerikan i Shtetit Antony Blinken vizitoi Jerusalemin dhe ndryshe nga vizitat e tilla në të kaluarën, nuk i bëri ftesë Kryeministrit në Shtëpinë e Bardhë.

Një zhvendosje izraelite drejt Kievit mund të jetë shpresa më e mirë e Netanyahut për të fituar favorin ndaj Uashingtonit.

Marrë dhe përkthyer nga CNN

anshel pfeffer benjamin netanyahu vladimir putin

Sondazh

Poll
Insights 27 Janar 2023, 11:01 Meri Lika

Të bësh detyrën është virtyt!

Meri Lika Gjyqtari Florjan Kalaja, deri dje, nuk më njihte mua dhe as nënën time, por edhe pse nuk na njihte, ai në familjen tonë ...

Merr flak makina mbrenda ne garazh

Merr flak makina mbrenda ne garazh

Dosja Sot date 25 mars

Dosja Sot Date 24 mars

Ndiqte ambulancën që ishte në shërbim emergjence, gjobitet me 300 mijë lekë drejtuesi i mjetit

Skandal në Ali Dem", administratori vendos çip në pallat, banorët ngelin jashtë, mbërrin policia

Dosja Sot date 23 mars

Kryeministri Rama takohet me Rishi Sunak në Londër

Dosja Sot Date 22 mars

"Maskat" aksion në Tiranë, prangosën 20 'korrierë' të grupeve kriminale

Dosja Sot Date 21 mars

'Ka ra zjarr në Surrel!'/ Braçe "tremb" socialistët me LAJMIN E FUNDIT, Qefalia më i shqetësuari

Dosja Sot Date 20 Mars

Berisha i bën thirrje punonjësve të administratës të mos bëhen pjesë e krimit elektoral.

Dosja Sot Date 18 Mars

Burgosja e nënës lehonë/Flet Diana Bahçja: Qaja ditë e natë, por nuk donin t’ia dinin

Qarkullonte me 305 km/h, Cllevio Serbiano e filmonte, shoqërohet në Polici Aleks Vishaj

Dosja Sot Date 17 Mars

U fut në burg 8 ditë pasi lindi, Diana Bahçja: Nuk më lanë të takoja beben

'Shtëpi bari' brenda ish-tuneli të ushtrisë në Krujë, sekuestrohen 390 bimë cannabis sativa

Dosja Sot Date 16 Mars

Tërheqje apo pezullim? Si dredhoi Rama sy për sy me Borrel për 'pasaportat e arta'

Banorët e lagjes Demokracia ne Mamurras bllokojnë rrugën, Cara premtoi rehabilitim te rrugës ne...

Abuzimi me tenderin 3.2 mld lekë, BKH ‘zbarkon’ në zyrat e bashkisë së Bulqizës, sekuestron dosje

Dosja Sot Date 15 Mars

Këshilli i Legjislacionit mbyllet mes debateve, Bardhi ngrihet në këmbë: Shkelni kushtetutën e ikni

"Kryeministri i Shqipërisë si dhuratë e perëndisë", grupi polifonik i dedikon këngë Edi Ramës

Hidhet shorti, Koli Bele caktohet relatori për shqyrtimin e ankimimit të grupit të Alibeajt

Dosja sot Date 14 Mars

Shitësja në panair kërkon t’i dhurojë çantën bashkëshortes, Berisha refuzon: Sot vetëm blihet

Procedohen 70 drejtues mjetesh në 24 orët e fundit, u kapën me shpejtësi të lartë dhe duke bërë gara

Dosja sot Date 13 mars

Kapen 4 rumunë në Vlorë, po kalonin 260 kg kanabis me kamper në Greqi, 5 në kërkim

'Paç fatin e Lali Erit'- Kunjat e Ramës për Veliajn, teksa i dha shansin e tretë për Tiranën?

Rama: Në rrezik të madh tregu, sipërmarrësit të rrisin pagat

Meta pas takimit me Berishen : Aleancë e jashtëzakonshme, pas 15 majit fitojmë shumicën e bashkive

Masakra e Don Boskos, familja Paja hap dyert e mortit, zona me shiritin 'skenë krimi'

'Kasapanë' brenda lokalit! Atentat mafioz, vdes banakierja.5 të plagosur, mes tyre një fëmijë

Meta: Shkojnë për kontroll dhe kapin vibratorët e shokëve

Shirat përmbytin Lezhën, bllokohet qarkullimi, banorët mbyllen në shtëpia

Berisha per institucionet: Ska Klgj por KlgjS

Berisha: 'Alibasha dhe Brava' jane dy pengje te cilat nuk mund te kete asnje lloj negociate"

Kush do e drejtojë koalicionin me Metën? Berisha : S’ka asnjë diskutim! Padyshim që PD

Berisha; E dëgjuat Celibashin që tha në perceptimin tim është Berisha por Rama më thotë Ali-Basha.

Zgjedhjet e 14 majit, Meta: opozitaret bashke per ndryshim

Barrierat e shkatërruara nga përplasja, makina 'fluturoi' nga mbikalimi, ra mbi një tjetër mjet

Celibashi: Të drejtën e regjistrimit të Partisë Demokratike në zgjedhje e ka Lulzim Basha

Celibashi kthen mbrapsht kërkesën e autorizuar nga Basha, kreu i KQZ: Keni 48 orë kohë

Meta ZBARDH takimin me Yuri Kim: SHBA do një opozitë shumë të fuqishme

Vendimi i KQZ për PD, Meta: Çmenduritë e regjimit të Ramës i di çdo shqiptar

"PD kërkon shfuqizim të Bordit të Karburanteve"/ Sula dhe Çupi: Çmimi jashtë normave