"Me Lulin kur e keni lënë për foto?", Rama i përgjigjet komentuesit: Fizikisht nuk puqemi por zemrën e kemi të lid...
Njohu pavarësinë e Kosovës, Kurti zhvillon bisedë telefonike me presidentin e Kenias: I bëra një ftesë pë...
Bisedat në Signal/ Trump dhe zyrtarët thanë se gazetari gënjen, Goldberg poston artikullin e ri: Njerëzit duhet t'i sho...
"Nesër shpalosim programin Shqipëria 2030", Rama: Nuk jemi si ata që premtojnë pensione 500 euro dhe naftën 5 cent dhe ...
Rusia pushtoi Ukrainën, një luftë që ishte e parashikueshme dhe lehtësisht e shmangshme, po të kishte pasur vërtet një dëshirë serioze për të marrë parasysh nevojat e sigurisë të të gjitha vendeve të përfshira.
Nga Francesco Sylos Labini “Il Fatto Quotidiano”
Duke parë tensionet e mëdha ndërkombëtare, fillimisht në Ukrainë dhe tani në Palestinë, dhe në sfond tensionet e forta midis Kinës dhe Shteteve të Bashkuara të Amerikës, lind me të drejtë pyetja se cili është filli i përbashkët që bashkon krizat e ndryshme, që në pamje të parë nuk duken të lidhura drejtpërdrejt midis tyre.
Rusia pushtoi Ukrainën, një luftë që ishte e parashikueshme dhe lehtësisht e shmangshme, po të kishte pasur vërtet një dëshirë serioze për të marrë parasysh nevojat e sigurisë të të gjitha vendeve të përfshira.
Por Perëndimi ishte shumë i sigurt në vetvete se forca e tij ekonomike do të thyente lehtësisht një vend që shihej si një “shpërndarës i gazit me bomba bërthamore”. Por llogaritjet rezultuan të gabuara, dhe shkatërrimi i gazsjellësit “Nord Stream” (Rrjedha e Veriut) që lidhte Gjermaninë me Rusinë, nuk e dëmtoi ndjeshëm këtë të fundit.
Katastrofa në Gaza përfaqëson shpërthimin vullkanik të një tensioni që është ndezur prej të paktën gjysmë shekulli dhe që në dallim nga kriza e Ukrainës nuk është e qartë se cili është synimi përfundimtar i Izraelit, që duket se ka harruar se qëllimi nuk i justifikon mjetet, dhe se martirizimi i një popullsie vetëm sa do të gjenerojë urrejtje dhe terror të mëtejshëm.
Por të humbur janë edhe terroristët e Hamasit, që kanë arritur ta rikthejnë problemin palestinez në qendër të vëmendjes ndërkombëtare me një kosto ë papërballueshme. Por cila është fija e përbashkët që bashkon krizat e ndryshme?
Sipas të dhënave të reja të sapo publikuara nga NASA, temperatura mesatare në tetor të këtij viti, shënoi një rekord të ri, pas rekordeve të mëhershme për muajt korrik, gusht dhe shtator. Duke analizuar të dhëna të ndryshme, ndër më kryesoret temperaturat e oqeanit, shkencëtarët e klimës kanë arritur në përfundimin se ne kemi hyrë në një territor të pa eksploruar. 17 nëntori ishte dita e parë që temperaturat mesatare globale i kaluan me 2°C mbi nivelet para-industriale. 18 nëntori ishte e dyta. Një raport i ri i Kombeve të Bashkuara paralajmëron se ngrohja globale prej 2.5-2.9°C, ka të ngjarë të arrihet në të ardhmen e afërt.
Përkundër faktit se gjatë gjysmë shekullit të kaluar shkencëtarët kanë paralajmëruar vazhdimisht se trajektorja në të cilën ndodhemi po çon me shpejtësi në kushte ekstreme klimatike, në fakt asgjë nuk është bërë në të vërtetë për të parandaluar katastrofën që po na afrohet.
Në një kohë që tendencat po zbulojnë rekorde të reja klimatike, është arritur një përparim minimal në luftën kundër ndryshimeve klimatike. Sipas raportit të pestë Kombëtar të Vlerësimit të Klimës, i publikuar më 14 nëntor nga administrata e Shteteve të Bashkuara, katastrofa të mëdha klimatike ndodhin çdo 3 javë.
Asnjë vend nuk është i sigurt nga ngrohja globale, dhe disa komunitete po goditen më shumë
se të tjerët. Ngrohja globale shkakton çdo vit vetëm në SHBA 150 miliardë dollarë dëme të drejtpërdrejta, qoftë nga rritja e nivelit të deteve, valët e të nxehtit, thatësirat apo përmbytjet. Dhe kostot po vazhdojnë që të rriten. Gjatë viteve 2018-2022, Shtetet e Bashkuara përjetuan
89 katastrofa klimatike, ku secila shkaktoi të paktën 1 miliardë dollarë dëme.
Raporti thekson se derisa të ndalojmë pompimin e gazrave serë në atmosferë, efektet e ndryshimit të klimës do të vazhdojnë të rriten: çdo pjesë e një shkalle të ngrohjes ka rëndësinë e saj. Nga ky këndvështrim, ndryshimi i klimës nuk është vetëm një problem tjetër, por filli i përbashkët i nxitur nga dinamika e fuqisë globale që i lidh me njëra-tjetrën krizat e ndryshme.
Në rast se do të mund të arrihet një marrëveshje në Ukrainë, është më e vështirë të imagjinohet një rrugëdalje nga kriza palestineze në një kohë të arsyeshme. Ndërkohë, zgjidhja e krizës klimatike duket vërtet përtej imagjinatës sonë, sepse ajo mund të përfshijë vetëm një ndryshim në stilin tonë të jetesës.
Por çfarë është e jona? Ne po jetojmë në një periudhë ndryshimesh të mëdha, ku vendet që deri 20 vite më parë cilësoheshin se ishin kufijtë e varfërisë, po ndryshojnë me shpejtësi ekuilibrin ekonomik të fuqisë.
Kalimi nga bota unipolare në atë shumë-polare, po ndodh para syve tanë: vendet në zhvillim po pyesin pse duhet të jenë ato që të kufizojnë konsumin, duke qenë se emetimet e tyre ndotëse në atmosferë vazhdojnë të mbeten ende shumë nën nivelet e vendeve perëndimore.
Perëndimi është pasuruar në kurrizin e tyre, dhe tani nuk dëshiron të heqë dorë nga pozita e tij dominuese. Prandaj në zemër të konflikteve të sotme qëndrojnë probleme të vjetra gjeopolitike dhe të çekuilibrit të fuqisë, të cilat mund të zgjidhen vetëm kur pranohet se nuk ka asnjë rrugë tjetër përveç zhvillimit të negociatave reale me vendet e tjera, edhe nëse ato nuk janë “demokracitë liberale” që njerëzit i pëlqejnë po aq sa pëlqejnë edhe mediat tona.
Nga Hafed El-Ghuell “Arab News” Ashpërsia e debateve rreth politikave të migracionit të Evropës përkundrejt vendeve t&eu...
Lufta Nga Gordon G. Chang “Newsweek” Një nga strategjitë më cinike të Kinës në luftën e saj në shum&eu...
Shtepia e Bardhe Nga Liz Truss “Wall Street Journal” Shtetet e Bashkuara e kanë udhëhequr prej 7 dekadash botën e lirë. Gj...
Nga Nouriel Roubini “Project Syndicate” Që nga publikimi i raportit mbi “Kërcënimet e Mëdha” në tetorin e vi...
Foto ilustruese Nga Sabino Cassese “Corriere della Sera” Çfarë shkoi keq në këtë botë? Së pari pandemia ...
Foto ilustruese Nga Damien Phillips “The Spectator” Edhe pse kaloi kryesisht pa vëmendje, javës që shkoi pati si rrallëher...
Ben Blushi Disa ditë më parë kur Kosova po luante futboll me Izraelin po mendoja se pse Izraeli nuk është antar i NATOs. Izraeli k...
Ben Blushi TIRANË- Ben Blushi ka treguar një episod që i ka ndodhur teksa po shkonte nga Tirana në Kosovë. Me anë të...
Nga Lily Lynch “Social Europe” Në vitin 2018, kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, deklaroi se vendi i tij nuk do të lejonte ...
foto ilustruese Nga Luke Coffey “Arab News” Komisioni Evropian, dega ekzekutive e Bashkimit Evropian, ka rekomanduar fillimin e bisedimev...
